چرا ساختوساز در تهران آب رفت؟
تحلیل ویژه
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مرکز آمار گزارش تعداد پروانههای ساختمانی صادرشده در فصل بهار را منتشر کرد. طبق این گزارش در بهار امسال در پایتخت تنها 736 پروانه ساختمانی صادر شده است. از هنگامی که دادههای فصلی پروانههای ساختمانی منتشر میشود، این کمترین میزان پروانههای صادر شده برای ساختوساز در تهران در یک فصل است. تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده در بهار امسال نسبت به فصلهای پارسال تقریبا نصف شده است. این در حالی است که سال گذشته ساختوساز در تهران به شدت کاهش یافته بود و رکورد کمترین میزان پروانههای صادر شده در تهران طی 25 سال اخیر را شکست. حال نصف شدن پروانهها در فصل نخست امسال، زنگ خطرها را با شدتی بیشتر به صدا درآورده است؛ زنگ خطر کمبود شدید عرضه ملک در پایتخت.البته این کاهش ساختوساز محدود به تهران نبوده است و در بهار امسال در کل کشور با صادر شدن حدود 29 هزار پروانه ساختمانی، شاهد افت 15 و 20 درصدی پروانههای صادر شده نسبت به بهار و زمستان پارسال هستیم. البته این میزان افت ساختوساز در کشور به مراتب کمتر از افت شدید ساختوساز در تهران بوده است. چیزی که نشان میدهد وخامت اوضاع در پایتخت از دیگر نقاط بیشتر است.
چند واحد در تهران ساخته شد؟
طبق گزارش مرکز آمار در بهار امسال 736 پروانه ساختمانی برای ساخت 5950 واحد مسکونی صادر شده است که نشان میدهد متوسط تعداد واحدهای مسکونی هر ساختمان در دست ساخت در پایتخت به بیش از 8 واحد رسیده است. بررسیها نشان میدهد که تهران برای پذیرش این جمعیت انبوه و به منظور نوسازی آپارتمانهای فرسوده، نیاز دارد که سالانه حدود 100 هزار واحد جدید در آن ساخته شود. این یعنی هر فصل حدود 25 هزار واحد. حال با رسیدن تعداد واحدهای پروانه گرفته در یک فصل به کمتر از 6 هزار واحد، کمتر از 25 درصد نیاز پایتخت پاسخ داده خواهد شد که هشداری جدی برای کاهش شدید عرضه مسکن محسوب میشود.
رشد 36.3 درصدی قیمت مسکن در تهران
همزمان با این گزارش، بانک مرکزی نیز در گزارشی جداگانه فضای قیمتی مسکن در شهر تهران را بررسی کرده است. گزارش تحولات بازار مسکن در شهر تهران که از سوی بانک مرکزی منتشر شده، بیانگر این است که در شهریور ماه متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی تهران 43 میلیون و 216 هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 1.1 و 36.3 درصد افزایش دارد. علاوه بر این، تعداد معاملات انجام شده در این ماه حدود 6000 فقره بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه در سال 1400 به ترتیب 22.9 و 22.5 درصد کاهش را نشان میدهد و بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده در شهر تهران به تفکیک عمر بنا حاکی از آن است که واحدهای تا پنج سال ساخت با سهم 28.4 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند.این در حالی است که در میان مناطق 22گانه شهر تهران، بیشترین قیمت هر متر خانه 87 میلیون و 130 هزار تومان در منطقه یک و کمترین آن با 21 میلیون و 500 هزار تومان در منطقه 18 بوده است که هر یک از آنها با افزایش 26.4 درصدی در منطقه یک و 18.8 درصدی در منطقه 19 مواجه شدهاند.توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله شده برحسب قیمت یک مترمربع بنا در شهریور ماه امسال نیز حاکی از آن است که واحدهای مسکونی در دامنه قیمتی 30 تا 35 میلیون تومان به ازای هر مترمربع بنا با سهم 11.8 درصد بیشترین سهم از تعداد معاملات شهر تهران را به خود اختصاص دادند و دامنه قیمتی 25 تا 30 و 35 تا 40 میلیون تومان با 11.2 و 10.4 درصد سهم در رتبه بعدی قرار دارد.
اوضاع اجاره خانه در تهران
از سوی دیگر در شهریور ماه امسال توزیع فراوانی تعداد واحدهای مسکونی معامله شده بر اساس ارزش هر واحد نشاندهنده آن است که واحدهای مسکونی با ارزش یک میلیارد تا یک میلیارد و 500 میلیون تومان با اختصاص سهم 13.9 درصد بیشترین سهم از معاملات انجام شده را داشتهاند.همچنین، توزیع معاملات انجامشده مسکن بر اساس مناطق شهری در تهران حاکی از آن است که منطقه 5 با 14.4 درصد از کل معاملات، بیشترین سهم معاملات شهر تهران را به خود اختصاص داده است. علاوه بر این، بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در شهریور ماه امسال نشاندهنده رشدی معادل 40.9 و 46.8 درصد نسبت به ماه مشابه سال گذشته است.رشد ماهانه شاخص مزبور در شهریور ماه در شهر تهران و کل مناطق شهری به ترتیب معادل 4.6 و 4.7 درصد است.
چرا ساختوساز در تهران آب رفت؟
زمین را به دو علت میتوان مهمترین علت کاهش شدید ساختوساز در تهران دانست. عامل نخست را میتوان کمبود زمین در تهران دانست. تهران طی چند دهه اخیر مدام شاهد کوچ مردم به این شهر بوده است. این افزایش مهاجرت به پایتخت و رشد جمعیت، طبیعتا تقاضا برای خرید زمین و مسکن را هم افزایش میدهد. اتفاقی که در سالهای دور با گسترش ناحیه شهری و سپس با تراکمفروشی سنگین توسط شهرداری سعی شد پاسخ داده شود. اما حالا تهران به مرز انفجار رسیده است و زمین دیگری هم برای گسترش ناحیه شهری وجود ندارد.همین اتفاق باعث شده طی سالهای اخیر قیمت زمین با شتابی بیشتر از قیمت ملک افزایش یابد. بهطوری که در حالی طی دهه 90 متوسط قیمت مسکن در تهران نزدیک به 20 برابر شد، متوسط قیمت زمین رشد 31 برابری داشته است. رشد بیشتر قیمت زمین نسبت به واحد مسکونی، باعث شده تا حاشیه سود ساختوساز در تهران آب رود. اتفاقی که طبیعتا جذابیت ساخت مسکن در پایتخت را کاهش و در پی آن عرضه را هم کم میکند.کاهش عرضه از چند جهت میتواند اهمیت داشته باشد. تهران سالهاست با کمبود مسکن و مازاد تقاضا مواجه شد حال با روندی که ساختوساز طی سالهای اخیر در پیش گرفته و در بهار امسال به اوج رسیده، این کمبود عرضه میتواند به مراتب شدیدتر و عاملی برای رشد مضاعف قیمت ملک و افزودن بر بحران هزینه مسکن شود. از دیگر آسیبهای این اتفاق میتوان به پیر و فرسوده شدن خانههای تهران و نبود مسکن نوساز در بازار اشاره کرد.
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/731092/