«توهم توانایی» به «دور دوم» کشانیدن انتخابات ریاست جمهوری
تحلیل ویژه
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - آفتاب یزد /
برخلافِ کتاب: «بدون دود و آتش و خون» بهراد مهرجو، حاوی روایت‌هایی از «حسن روحانی» و «اسحاق جهانگیری» که به یکی از اصلی‌ترین رویارویی‌های دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا مبدل شد و بسیاری از چهره‌های اصولگرا کوشیدند تا به هرنحوی که امکان داشت به آن گفته‌ها و روایت‌ها پاسخ دهند، کتاب «بزنگاه» با عنوان فرعی «جستاری تاریخی - ژورنالیستی درباره بازیگران انتخابات 1400» نوشته حسام رضایی که به ثبت و تحلیل اخبار و وقایع انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم حول پنج چهره شاخص آن یعنی سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف، علی لاریجانی، عبدالناصر همتی و سیدابراهیم رئیسی، پرداخته که علاوه بر بررسی کنشگری این پنج چهره، شامل دو مصاحبه اختصاصی با محمدجواد ظریف و عبدالناصر همتی است نتوانست تا به اینجا که گفته‌ها و شاید به تعبیری درست تر، ادعاهای عبدالناصر همتی منتشر شده، واکنش برانگیز باشد.
آن چه در رسانه ها، تحت عنوانِ:«ناگفته‌های همتی از انتخابات 1400» درج شد حاوی دو مطلب قابل تامل بود:
ـ ادعایی بزرگ که نیازی به راستی آزمایی ندارد:
می‌توانستم انتخابات را به دور دوم بکشانم
ـ گلایه‌ای بی‌دلیل:
جهانگیری گفت هیچ کمکی به تو نمی‌کنم!
> کاندیدای اصلاح‌طلبان نبود اما توقع همراهی داشت!
عبدالناصر همتی با گذشت بیش از یکسال از انتخابات ریاست جمهوری 1400 در مصاحبه‌ای به بیان جزئیاتی از روند حضورش در آن انتخابات پرداخته و واکنش‌های حسن روحانی، حسن خمینی، اسحاق جهانگیری و محمد خاتمی را نسبت به اعلام کاندیداتوری‌اش با طول و تفصیل شرح داده است. او در این گفت‌وگو تاکید می‌کند:«کاندیدای اصلاح‌طلبان نبود.» و هم معتقد است:« نباید وی را نماد وضع موجود تلقی کرد.» اصلی‌ترین مسئله‌ای که «همتی» به آن اشاره می‌کند، تاثیرِ نامزدشدن او در تعمیق شکاف و شقاق در دولت وقت است.
> علاقه‌ای نداشت اما بازهم نامزد خواهد شد!؟
همتی در ابتدای این مصاحبه با تاکید بر این‌که «هیچ علاقه‌ای به نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری نداشتم» اظهار می‌کند: «تقریبا در خرداد سال 99 در چند روزی که تعطیلات بود و من هم در تهران حضور نداشتم، آقای محمد مهاجری بر اساس دیدگاه شخصی خود اعلام کرد که همتی به عنوان یک اقتصاددان، یکی از افرادی است که با توجه به وضعیت اقتصادی کشور برای ریاست‌جمهوری مطرح است. البته من بعداً از ایشان گلایه کردم که چرا شما این موضوع را مطرح کردید چون با این صحبت، فشار بر بانک مرکزی زیاد شد. دلیلش هم این است که وقتی فردی در مظان کاندیداتوری قرار بگیرد، رقیبان او را تخریب می‌کنند.»
او در جایی دیگر از همین مصاحبه و در پاسخ به این پرسش که آیا در انتخابات مجلس سال 1402 یا انتخابات ریاست‌جمهوری در سال 1404، به عرصه باز خواهد گشت، تاکید می‌کند: «فعلا زود است بخواهیم در این‌باره صحبت کنیم؛ اجازه بدهید یک مقدار شرایط جلو برود. اگر احساس کنم حضورم می‌تواند به بهترشدن شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور کمک کند، حتما در صحنه خواهم بود؛ اما اگر احساس کنم حضورم فایده‌ای ندارد، حتما این کار را نمی‌کنم. باید روند را ببینیم. آنچه در انتخابات پیش‌بینی می‌کردم، دارد اتفاق می‌افتد. تا پایان سال باید منتظر بمانیم و اگر دولت، اصلاحات ساختاری انجام داد و به تعاملات بین‌المللی بهبود بخشید و با تدبیر به مسائل پرداخت می‌توان امیدوار بود و اصلا شاید نیازی به حضور افرادی مثل من نشد.»
او در ادامه به مباحثی همچون:«تظاهرات علیه بانک مرکزی» و یک سوءتفاهم سخن به میان می‌آورد، سوء تفاهمی که بعدها برای همتی دردسرساز شد:« روحانی گفت همه بروید ثبت‌نام کنید!» همتی با اشاره به ماجرای کاندیداتوری‌اش در انتخابات می‌گوید: «در یک بحث سرپایی که آقای وزیر کشور هم در آنجا حضور داشتند، به آقای دکتر روحانی عرض کردم که افراد مختلفی دارند ثبت‌نام می‌کنند و معلوم نیست چه کسی تایید و چه کسی رد بشود. ایشان همانجا گفتند: «خب! همگی بروید ثبت‌نام کنید تا ببینیم چه می‌شود». برداشت من این بود که هر کسی در دولت احساس می‌کند می‌تواند کاندیدا بشود، برود و ثبت‌نام کند.» این مسئله را به این دلیل سوء تفاهم می‌دانیم که همتی در جایی از مصاحبه ی خود می‌گوید: «من حمایت نخواستم اما بالاخره آقای روحانی رئیس من بودند و باید در جریان قرار می‌گرفتند. فردای روزی که ثبت‌نام کردم، ایشان در جلسه ستاد اقتصادی به من اعتراض کردند که چرا شما رفتید ثبت‌نام کردید؟ من هم گفتم که خودتان اجازه دادید. ایشان هم گفت، نه! ما همینطوری داشتیم صحبت می‌کردیم. در جواب گفتم که بنده صحبت شما را به عنوان چراغ سبز در نظر گرفتم.»
او روایت آن سوء تفاهم دردسر ساز شده را این گونه ادامه می‌دهد:«آقای روحانی به من گفت که یعنی شما می‌خواهید تا آخر بمانید؟ من هم گفتم که بالاخره شرکت کرده‌ام، تایید شدم و می‌خواهم در صحنه بمانم. آقای روحانی گفت که نمی‌شود! شما همزمان هم می‌خواهید رئیس کل بانک مرکزی بمانید و هم کاندیدا بشوید؟ گفتم که بله! چه اشکالی دارد؟ من طبق قانون می‌توانم اداره بانک مرکزی با تمام اختیارات را به مدت یک ماه به قائم‌مقام خودم بسپارم؛ ایشان (اکبر کمیجانی) هم انسان صاحب‌نظری است و سال‌ها کار کرده و بنابراین مشکلی پیش نمی‌آید. آقای روحانی هم گفت که نمی‌شود.»
> جهانگیری گفت هیچ کمکی به تو نمی‌کنم!
همتی به واکنش جهانگیری هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «در همین جلسه، آقای جهانگیری به من گفتند که اصلاح‌طلبان اصلاً شما را معرفی و تایید نکرده‌اند؛ چطور می‌خواهید وارد صحنه بشوید؟ من هم گفتم که خودم تصمیم به حضور گرفته‌ام و ان‌شاءالله شما هم کمکم می‌کنید؛آقای جهانگیری هم صریحا گفتند که نخیر! من هیچ کمکی به شما نمی‌کنم. با همین صراحت؛ خیلی تند گفتند که من هیچ کمکی به شما نمی‌کنم. گفتم که اشکالی ندارد و خودم مسیر را ادامه می‌دهم.»
> چند تناقض آشکار
عبدالناصر همتی هم می‌خواهد خود را فردی مستقل، کاربلد و بی‌نیاز از حمایت باندها، گروه‌ها و احزاب نشان دهد هم گلایه مندانه از روحانی و جهانگیری به عنوان کسانی نام می‌برد که از او حمایت نکردند. او، برکناری از ریاست بانک مرکزی را نیز بر نمی‌تابد و آن را در راستای یک ناراحتی بیان می‌کند در حالی که خود در ابتدای همین مصاحبه
درج شده در کتاب «بزنگاه» به عنوان اصلی‌ترین مسئله‌ای که «همتی» به آن اشاره می‌کند، تاثیرِ نامزدشدن او در تعمیق شکاف و شقاق در دولت وقت است.
> رویارویی به سبک همتی
عبدالناصر همتی در عین حال که می‌خواهد نشان دهد سلسله مراتب را می‌شناسد و چارچوب‌ها را رعایت می‌کند اما در جاهایی این حق را حداقل در مورد برخورد و واکنش‌هایی که ممکن است شامل حالِ او بشود، قائل نیست و این محق نبودن را در قالب «گلایه» یا «رویارویی» بیان می‌کند. او در جایی به «روحانی» به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی کشور حق می‌دهد برای زیرمجموعه ی خود تصمیم بگیرد اما وقتی به خود او می‌گویند یا از بانک مرکزی استعفا بده یا از کاندیداتوری منصرف شو، حرف‌هایی می‌زند که بوی تقابل مواجهه دارد نه تعامل و همکاری!
همتی می‌گوید: «بعدازظهر همان روز آقای روحانی تلفنی با من تماس گرفتند. پرسیدند که آیا راجع‌به این موضوع تصمیم گرفته‌ام؟ پرسیدم راجع به چه موضوعی؟ گفتند که یا از انتخابات استعفا بدهید یا از بانک مرکزی. گفتم که من هیچ دلیلی برای کناره‌گیری از بانک مرکزی نمی‌بینم و به نظرم هیچ مشکلی ندارد و به صلاح شما و دولت هم نیست که الان کنار بروم؛ بهتر است من باشم. ایشان دوباره گفتند که فردا در حاشیه دولت، مشورت دیگری با همدیگر می‌کنیم. فردایش در حاشیه دولت، من دوباره خدمت آقای رئیس‌جمهور رسیدم. ایشان گفتند که من تصمیم خودم را گرفته‌ام و شما باید فردی را معرفی کنید. من هم گفتم که شما هر کسی را دلتان می‌خواهد بگذارید اما من استعفا نمی‌دهم چون صلاح دولت نمی‌دانم.»
همتی در ادامه می‌گوید:« این جمله را خدمت ایشان گفتم که به صلاح شماست که من در بانک مرکزی بمانم چون اگر بمانم، حداقل مجبورم از دولت دفاع کنم اما اگر نباشم، تعهدی برای دفاع از همه دولت نخواهم داشت. ایشان گفتند که حتی اگر کنار بروید، از دولت دفاع خواهید کرد. من هم گفتم در جاهایی که لازم باشد، دفاع خواهم کرد اما در جاهایی که احساس کنم سیاست‌ها صحیح نبوده، دفاع نمی‌کنم. خلاصه این بحث درگرفت و به نتیجه‌ای هم نرسیدیم؛ ایشان اما گفت که من تصمیم خودم را گرفته‌ام.»
> کاندیدای اصلاح‌طلبان نبودم
همتی در یک مصاحبه با موضوعی واحد ـ انتخابات ریاست جمهوری 1400 ـ آن قدر پرتناقض موضع‌گیری می‌کند که برای رسیدن به یک جمع بندی، هر مخاطبی را
سردر گم می‌کند:
ـ نیازی به حمایت نداشتم
ـ جهانگیری به من گفت حمایتت نمی‌کنم
ـ به روحانی گفتم اگر برکنار شوم تعهدی در دفاع از دولت ندارم!
ـ از بانیان وضع موجود نبودم!
ـ کاندیدای اصلاح‌طلبان نبودم!
ـ نظر خاتمی نسبت به من مثبت بود و...
> و اما یک ادعای بزرگ...
می‌توانستم انتخابات را به دور دوم بکشانم
عبدالناصر همتی در آن مصاحبه گفته است: «اگر انتخابات دو هفته یا یک هفته ادامه پیدا می‌کرد، می‌توانستم انتخابات را به دور دوم بکشانم» اما هیچ توضیحی در این زمینه نمی‌دهد!
همتی که در انتخابات ریاست جمهوری 1400 به عنوان سومین نفر بعد از رئیسی و محسن رضایی توانست 8.5 درصد آراء را به خود ارائه دهد در حالی چنین ادعایی را مطرح می‌کند که هم خود را مستقل و بی‌نیاز از احزاب و چهره‌ها می‌داند و هم گلایه‌مند کسانی است که لابد با حمایت از او می‌توانستند نتیجه ی بهتری برای او در این انتخابات رقم بزنند این در حالی است که همتی به خوبی می‌داند در آن انتخابات که یکی از «خاص»ترین انتخابات در چهاردهه ی گذشته لقب گرفته است، بی‌یا با حضور همه ی رد صلاحیت شده‌ها نیز نتیجه‌ای جز آن چه دیدیم و در نهایت تایید شد در بر نداشت فلذا این که او می‌توانسته انتخابات را به دور دوم بکشاند ادعایی ساده انگارانه است که اساساً نیازی به راستی آزمایی ندارد!
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/729602/