اخبار محرمانه - ایرنا / یک کارشناس تاجیکی با اشاره به سفر اخیر «مسعود پزشکیان» رئیسجمهوری اسلامی ایران به آسیای مرکزی و افزایش تحرکات دیپلماتیک تهران در این منطقه تأکید کرد: آسیای مرکزی به یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است؛ منطقهای که از نگاه تهران نقشی کلیدی در توسعه همکاریهای اقتصادی، ترانزیتی و دیپلماتیک ایفا میکند.
محمد شمسالدین کارشناس مسائل بین الملل در نشریه آستانه تایمز، نوشت: جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر و همزمان با افزایش توجه قدرتهای جهانی به آسیای مرکزی، با رویکردی فعالتر، تلاش کرده است حضور و نقش خود را در این منطقه تقویت کند. این رویکرد در چارچوب سیاست همسایگی و نگاه به شرق تعریف میشود و بر گسترش همکاریهای منطقهای و چندجانبه تاکید دارد.
براساس گزارشها، رایزنیهای انجامشده میان تهران و آستانه در جریان سفر اخیر رئیسجمهوری اسلامی ایران، بیانگر همسویی دیدگاههای ۲ کشور در بسیاری از موضوعات بینالمللی بوده و طرفین درباره تشدید تنشها، تحریمهای یک جانبه و حمایت از چندجانبهگرایی، گفتوگو کردند.
درهمین حال، تقویت روابط ایران با کشورهای آسیای مرکزی نهتنها به گسترش تعاملات دوجانبه کمک میکند، بلکه جایگاه دیپلماتیک تهران را در معادلات منطقهای و سازمانهای چندجانبه تقویت میسازد.
درواقع، اگر از دیدگاه اقتصادی ایران حوزه اقتصادی بنگریم، آسیای مرکزی را یکی از ظرفیتهای مهم توسعه تجارت خارجی خود میبینم و توافق تهران و آستانه برای افزایش حجم مبادلات تجاری تا سقف سهمیلیارد دلار، بیانگر اراده دو طرف برای بهرهگیری از ظرفیتهای مکمل اقتصادی است.
افزون بر این، حضور صدها شرکت با سرمایه ایرانی در قزاقستان نشاندهنده نقش فعال بخش خصوصی ایران در منطقه و امکان توسعه همکاریها در حوزههایی همچون صنعت، کشاورزی، خدمات فنی و مهندسی و انرژی است.
درهمین حال، جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز، نقش مهمی در اتصال آسیای مرکزی به آبهای آزاد و بازارهای جهانی ایفا میکند و کریدور شمال–جنوب، مسیرهای ریلی ایران–ترکمنستان–قزاقستان و توسعه حملونقل چندوجهی، از جمله ظرفیتهایی است که جایگاه تهران را بهعنوان حلقه اتصال اوراسیا تقویت کرده است.
بنابراین، افزایش حجم ترانزیت کالا از مسیرهای عبوری ایران و راهاندازی قطارهای باری بینالمللی، نشان از اهمیت روزافزون این مسیرها برای تجارت منطقهای و فرامنطقهای است.
همچنین، عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای و مشارکت فعال در سازوکارهای اقتصادی اوراسیایی، فرصتهای تازهای برای تعمیق روابط با کشورهای آسیای مرکزی فراهم کرده و همین این چارچوبها به ایران امکان میدهد که در کنار شرکای منطقهای خود، نقش موثرتری در شکلدهی به ترتیبات جدید اقتصادی و امنیتی ایفا کند.
این رسانه قزاقستانی به اشتراکات فرهنگی و تاریخی اشاره و می افزاید که این ۲ مولفه نیز بستر مهمی برای تقویت روابط ایران با آسیای مرکزی به شمار میرود و همین پیوندهای زبانی، تمدنی و تاریخی، زمینهای مناسب برای توسعه همکاریهای فرهنگی، علمی و دانشگاهی فراهم کرده است؛ ظرفیتی که میتواند به تعمیق روابط مردمی و پایدارسازی مناسبات رسمی کمک کند.
درنهایت، تحولات اخیر نشان میدهد جمهوری اسلامی ایران با رویکردی فعال و واقعگرایانه، آسیای مرکزی را بهعنوان یکی از محورهای مهم سیاست خارجی خود تعریف کرده است. تقویت تعاملات سیاسی، توسعه همکاریهای اقتصادی و بهرهگیری از ظرفیتهای ترانزیتی و فرهنگی، میتواند جایگاه ایران را در این منطقه راهبردی بیش از پیش تثبیت کند.
بازار ![]()