اخبار محرمانه - ایسنا /ابتکار دولت در جایگزین کردن طرح‌های اشتغال با کولبری اقدامی درخور و قابل توجه در حمایت از معیشت مرزنشینان و کولبران است. اگر برای کولبران شغلی پایدار ایجاد شود، دیگر به سمت کولبری و عبور از گردنه‌ها و مناطق صعب العبور کوهستانی برای امرار معاش و لقمه ای نان نخواهند رفت.
پدیده کولبری سالهای سال است که در استانهای مرزی کشور به ویژه استانهای ایلام، کردستان،آذربایجان غربی و کرمانشاه به منبعی برای درآمد و راهی برای امرار معاش کولبران تبدیل شده است.
کولبران، کارگرانی هستند که برای کسب درآمد به حمل‌ونقل کالا بین دو سوی خط مرزی مبادرت می‌ورزند ولی از مزایایی همچون بیمه و بازنشستگی محروم هستند. کولبری به عنوان یک شغل موقت و کاذب در مناطق مرزی در تامین نیازهای اقتصادی و معیشتی کولبران اثرگذار است.
بازار 
درحال حاضر فعالیت کولبری به دلیل نگرانی‌ها در ارتباط با قاچاق کالا و مسایل امنیتی مورد انتقاد قرار دارد؛ زیرا برخی کولبران ناچارند برای تأمین معاش و کسب درآمد، به حمل کالاهای غیرقانونی و قاچاق بپردازند؛ درحالی که این مسأله تأثیر منفی بر اقتصاد می گذارد و تهدیدی جدی برای امنیت ملی به شمار می رود که موجب آسیب به بخش های مختلف جامعه می شود.
با هدف توانمندسازی اقتصادی مناطق مرزی و کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از کولبری طرح‌های اشتغالزا جهت ایجاد فرصتهای شغلی پایدار جایگزین کولبری می‌شود.کولبران با هزینه های کم و ریسک بالا کالاهایی را به داخل کشور حمل می کنند. آنها به خاطر فقر و نیاز اقتصادی با نادیده گرفتن خطرات و ریسک‌های جدی، به این شغل روی می‌آورند در حالی که از شرایط سخت جغرافیایی و جوی در مرزها آگاه نیستند و در معرض خطرات جانی و مالی قرار دارند، به همین منظور برای حفظ جان کولبران و کمک‌به معیشت آنها و همچنین جلوگیری از مخاطرات احتمالی و رفع نگرانی ها، طرح های اشتغالزا جایگزین کولبری شده است.
طی روزهای گذشته 2109 طرح اشتغالزای جایگزین کولبری به‌صورت هم‌زمان در سراسر کشور و با میزبانی شهر سنندج به بهره‌برداری رسید. این طرح‌ها بخشی از برنامه ملی بنیاد برکت برای توانمندسازی اقتصادی مناطق مرزی و کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از کولبری است که با اجرای این طرح‌ها برای بیش از 3500 کولبر در استانهای مرزی کشور زمینه ایجاد فرصت شغلی پایدار فراهم می شود.
سید امیرحسین مدنی - مدیرعامل بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام(ره) در این مراسم هدف از اجرای این برنامه را ایجاد اشتغال جایگزین پایدار برای کولبران و خانواده‌های آنان با مشارکت مستقیم در طراحی و اجرای کسب‌وکارهای خرد و محلی عنوان کرده و می گوید:این طرح صرفاً رویکردی مقطعی برای مقابله با کولبری نیست، بلکه برنامه‌ای پایدار و مردمی برای ایجاد امنیت معیشتی و توانمندسازی اقتصادی مرزنشینان به‌شمار می‌رود.
به گفته وی در طرح‌های اجرا شده طی سالهای 1399 تا 1404، تمرکز بر فعالیت‌های بومی، مزیت‌دار و پایدار منطقه‌ای همچون پرورش دام و زنبورعسل،کشت محصولات کشاورزی، صنایع دستی، آبیاری و کشت گیاهان دارویی بوده است.
بنیاد برکت از سال 1399 با شناسایی چالش‌های ناشی از پدیده‌ی کولبری در استانهای کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی، برنامه‌ای هدفمند را تحت عنوان دستورالعمل رشد اشتغال هدفمند برای کولبران تدوین و اجرایی کرده و با اتکا به ظرفیت‌های محلی، همراهی مردم و هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی، مسیر توانمندسازی اقتصادی مرزنشینان و جایگزینی کولبری با اشتغال مولد را در پیش گرفته است.
اردیبهشت ماه امسال بود که محمد جعفر قائم پناه - معاون اجرایی رئیس‌جمهور با تاکید بر حل مشکل کولبری اعلام کرد که 62 هزار و 500 کولبر کرمانشاهی واجد شرایط سرپرست خانوار می‌توانند یا دریافت کارت کولبری به تجارت مرزی بپردازند.
وی در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان کرمانشاه گفت که امسال پیش بینی شده با استفاده از کارت‌های کولبری 450 میلیون دلار کالا از طریق مرزهای استان کرمانشاه وارد کشور شود.
صدور کارت‌های کولبری را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ سیاست‌گذاری اجتماعی و اقتصادی در مناطق مرزی دانست؛ رویکردی نو در عرصه فعالیت کولبران که می تواند نگاه به توسعه تجارت و عدالت منطقه ای را تقویت و مسیر ورود رسمی و قانونی کولبران به اقتصاد ملی و مشارکت در واردات کالا از مرزها را هموار کند.
اگر برای کولبران شغلی با درآمد پایدار ایجاد شود قطعا به سمت و سوی کولبری و عبور از گردنه ها و مناطق صعب العبور کوهستانی برای امرار معاش نخواهند رفت.به گفته کارشناسان، ایجاد بازارچه های مرزی وصدور کارت‌های کولبری می تواند در بهبود معیشت و رونق اشتغال مرزنشینان موثر باشد و از زدن انگ قاچاقچی به این قشر محروم جلوگیری و بستر ورود قانونی کالا از مرزها را فراهم کند.
در دولت سیزدهم برنامه ملی تقویت کسب‌وکار، معیشت مرزنشینان و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق مرزی تصویب شد؛ مصوبه‌ای که به پیشنهاد ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در هیات دولت مطرح شد. طبق این مصوبه گشایش زیادی در مناطق مرزی به ویژه مرزنشینان ایجاد شده و مناطق مرزی به عنوان پایگاه‌های صادراتی انواع کالا و خدمات بیش از پیش توسعه و رونق پیدا می کند تا موجبات افزایش رفاه و معیشت مرزنشینان فراهم شود.
نبود زیرساخت‌های تجارت رسمی، رواج پدیده قاچاق و نبود سامانه‌های تجاری شفاف از معضلات اقتصاد مرزی در ایران به شمار می رود.درحال حاضر ابتکار دولت در جایگزین کردن طرح های اشتغالزا با کولبری اقدامی درخور و قابل توجه در حمایت از معیشت مرزنشینان و کولبران است.
به گزارش ایسنا، اگر برای کولبران شغلی با درآمد پایدار ایجاد شود قطعا به سمت و سوی کولبری نخواهند رفت. به عبارتی کولبران به جای اینکه شرایط سخت و طاقت فرسای عبور از گردنه‌ها و مناطق صعب العبور کوهستانی را برای امرار معاش به جان خریده و با خطرات و تهدیدهای جانی دست و پنجه نرم کنند، با داشتن یک شغل پایدار و درآمد مناسب و روزی حلال چرخ زندگی خود و خانواده را به گردش در می آورند.