اخبار محرمانه - اعتماد / «دردسر لانه زنبور برای ترامپ» عنوان یادداشت روز در روزنامه اعتماد به قلم علی ودایع است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
اتفاقی که قابل پیش‌بینی بود، رخ داده است. اسراییل در اقدامی جنون‌انگیز خاک ایران را مورد تهاجم قرار داده است. «بنیامین نتانیاهو» مدت‌هاست دنبال کشاندن واشنگتن به نبرد با تهران است. نباید نادیده گرفت که عوامل داخلی سرزمین اشغالی و نیاز شخصی نخست‌وزیر اسراییل یک مولفه مهم و تاثیرگذار است.
در این میان، کاخ سفید چه در دوره دموکرات‌ها و چه حالا که جمهوری‌خواهان آمده‌اند، مخالفت‌های جدی وجود دارد. نکته اینجاست که ژست تاریخی کاخ سفید عمدتا معطوف به فشار روانی نظامی بوده است تا ورود به جنگ مستقیم، البته این وضعیت به منزله عدم حمایت استراتژیک از اسراییل نیست. هر لحظه ممکن است امریکایی‌ها همراه اسراییل وارد نبرد با ایران شوند اما بنا به گزارش آگسیوس، «دو منبع دیپلماتیک به اکسیوس گفته‌اند که دولت ترامپ به چندین متحد خاورمیانه‌ای خود گفته است که قصد ندارد به‌طور فعال در جنگ بین اسراییل و ایران دخالت کند، مگر اینکه ایران امریکایی‌ها را هدف قرار دهد.» نتانیاهو سرسختانه از دولت ترامپ خواسته تا برای از بین بردن برنامه هسته‌ای ایران به جنگ بپیوندد. یک مقام امریکایی همزمان با زد و خورد ایران و اسراییل به اکسیوس گفت که «دولت ترامپ به‌طور فعال این موضوع را بررسی نمی‌کند.» منابع نزدیک به کاخ سفید گفته‌اند که «امریکا به اسراییل در رهگیری موشک‌های ایرانی کمک کرده است، اما به روشنی اعلام کرده است که اسراییل در حمله به ایران به تنهایی عمل می‌کند.» در همین حال، امریکا حدود یک ساعت قبل از شروع حملات صهیونیستی، پیام مشابهی را به تل‌آویو ارسال کرد و به آنها گفت که ایالات‌متحده در آن شرکت نخواهد کرد.
یک دیپلمات عرب می‌گوید که «در نگاه تهران، امریکا شریک حملات اسراییل است اما ایران به شکل متوازن مقابل واشنگتن رفتار کرده است.» می‌توان گفت که ترامپ برای ورود به جنگ مستقیم با ایران تردیدهای جدی دارد. معادله ذهنی «مرد دیوانه» اگرچه از همان الگوریتم رفتاری «رونالد ریگان» تبعیت می‌کند اما «فعلا» ترامپ نمی‌خواهد وارد «معرکه کشنده» نتانیاهو شود. در معادله ذهنی ترامپ، تغییر میلی متری معادلات می‌تواند منجر به یک اتفاق سخت شود. نتانیاهو خود شیطان است؛ نخست‌وزیر اسراییل ممکن است سناریویی دنبال کند که ظاهرا نیروهای ایرانی نیروهای امریکایی را هدف قرار داده‌اند تا در نهایت ایالات متحده هم وارد جهنم شود.
بازار 
گره‌گشایی از گره‌های ذهنی ترامپ
برگردیم به قلب کاخ سفید و خیره در چشم‌های ترامپ نگاه کنیم؛ چه عواملی بازدارنده امریکا برای ورود به نبرد مستقیم با ایران است؟ آیا اعزام ناوگان جنگی ایالات متحده به غرب آسیا برای ورود به جنگ با تهران است یا ماجرای پرواز بمب افکن‌های امریکا به فرمان ریگان در مرزهای اتحاد جماهیر شوروی در حال تکرار است؟
سوالات و سناریوهای متنوعی درباره رفتار امریکا در روزهای پیش رو وجود دارد .پشت پرده لفاظی‌های مقامات امریکایی و ترامپ یک مفهوم پنهان وجود دارد؛ امریکا «فعلا» تمایل فوری برای ورود به جنگ مستقیم با ایران ندارد. واقعیت این است که رویکرد ترامپ در قبال ایران تحت تاثیر ترکیبی پیچیده از ملاحظات سیاسی، نظامی و استراتژیک است. با وجود تشدید تنش‌ها و فشارها، به نظر می‌رسد که او به چند دلیل در حمله مستقیم به ایران احتیاط می‌کند:
1- ترس از جنگ بدون پایان
«میل به اجتناب از جنگ» یک وضعیت پیچیده در معادلات سردرگم ذهنی ترامپ است. در نگاه اول، مغز ترامپ متاثر از «سود و زیان اقتصادی» است و همین وضعیت نگرانی جدی برای درگیری نظامی مستقیم با ایران می‌کند. ظاهرا ترامپ به لزوم پاسخ قوی به تهدیدها تاکید دارد، اما «مشتاقانه» از آغاز جنگ خودداری می‌کند. این تردید ناشی از خطرات قابل توجه امنیت ملی و پیامدهای سیاسی مرتبط با درگیری نظامی است که می‌تواند بدون یک استراتژی خروج روشن، یک درگیری طولانی مدت ایجاد کند.
«ترس از جنگ بدون پایان» وضعیتی است که ترامپ را ناگزیر به «گزینه دیپلماسی» ذیل «فشار حداکثری» می‌کند. ایرانی‌ها ظرف همین چند روز نشان داده‌اند که غافلگیری‌های ویژه‌ای در مشت دارند. ترامپ می‌داند که نبرد با ایران همانند جنگ در عراق، افغانستان یا حتی لیبی و سوریه نیست. ورود امریکا به جنگ با ایران نیازمند نیروی زمینی است و همین مولفه هزینه‌های انسانی سنگینی به ایالات‌متحده تحمیل خواهد کرد. فراتر از همه اینها، سناریویی برای پایان جنگ باید وجود داشته باشد.
2- آشفتگی در خانه: ترامپ با فشار قابل‌توجهی از درون حزب خود روبه‌رو است، جایی که صداهای قوی خواستار خویشتنداری در اقدامات نظامی خارجی هستند. سیاست «اول امریکا»ی او، به ویژه پس از تجربیات عراق و افغانستان، اجتناب از درگیری در مناقشات خارجی را ترویج می دهد. این حس انزواطلبی در میان پایگاه او قوی است و تصمیم‌گیری او در مورد دخالت نظامی علیه ایران را پیچیده می‌کند.
همزمان با نارضایتی‌های اقتصادی و اجتماعی در امریکا، 60درصد امریکایی‌ها اعلام کرده‌اند از تصمیم دونالد ترامپ رییس‌جمهور امریکا برای پیوستن به اسراییل در حمله به ایران حمایت نمی‌کنند. این نظرسنجی نشان داد که تنها 15درصد از دموکرات‌ها معتقدند که امریکا باید وارد جنگ شود و 23درصد از جمهوری‌خواهان با این نظر موافقند.
3- اعتقاد به فشار حداکثری: در ذهن ترامپ، گزینه «فشار حداکثری» مطلوب‌ترین گزینه برای ترامپ در مقابل تهران است. او در میان الفاظ جنگ‌طلبانه همواره تلاش می‌کند با تهران وارد یک معامله شود. کدگشایی از ادبیات «مرد دیوانه» و الگوریتم رفتاری ترامپ یک نیازمندی ویژه برای سطح کنش و واکنشی تهران مقابل کاخ سفید است. باید دقت داشت که دیپلماسی با «استیو ویتکاف» هم پیچیدگی فزآینده را می‌طلبد.
4- سنگینی گزینه جنگ روی میز کاخ سفید: «گزینه نظامی روی میز است». این جمله را تقریبا اکثر روسای جمهور امریکا در قبال ایران در طول سال‌های پس از انقلاب به کار برده‌اند. گزینه‌ای که تاکنون از حرف فراتر نرفته است و هر بار در کنار تهدید نظامی علیه ایران، نگرانی‌های جدی درباره تبعات این اقدام مطرح شده است.
اولین‌باری که پس از انقلاب اسلامی، امریکا ایران را به حمله نظامی تهدید کرد، در دوران ریاست‌جمهوری جیمی کارتر بود. سال 58، زمانی که لانه جاسوسی امریکا در تهران به تسخیر دانشجویان درآمد و جاسوسان امریکایی اسیر شدند، ادعاهایی در دولت امریکا برای حمله نظامی به تهران مطرح شد. جیمی کارتر سال‌ها بعد در مصاحبه‌ای با گاردین اذعان کرد که در آن زمان افراد بسیاری اعتقاد داشتند که امریکا باید به تهران حمله نظامی کند. ماجرای طبس هزینه‌های سنگینی برای ارتش امریکا رقم زد.
در دوران ریاست‌جمهوری بیل کلینتون هم تهدید نظامی علیه ایران کنار گذاشته نشد. با این حال نگرانی‌ها درباره تبعات این اقدام همچنان مقامات امریکا را می‌ترساند. اسنادی که بعدها منتشر شد، نشان می‌داد که دولت کلینتون به صورت سری در حال بررسی تبعات حمله نظامی به ایران بوده است.
در دوران ریاست‌جمهوری جرج بوش نیز تهدیدات نظامی علیه ایران بارها تکرار شد. در ژانویه 2005 هم جرج بوش در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی امریکا، احتمال حمله نظامی علیه ایران را رد نکرد .با این حال دولت جرج بوش که به جنگ‌طلبی مشهور شده بود و به چپ و راست ایران یعنی عراق و افغانستان حمله نظامی گسترده کرده بود و گمانه‌زنی‌های زیادی هم مطرح می‌شد که امریکا بعد از این دو کشور، به ایران هم حمله نظامی می‌کند، هیچ اقدام نظامی علیه ایران انجام نداد. بعدها کاندولیزا رایس وزیر خارجه دولت جرج بوش از نگرانی‌های رییس‌جمهور امریکا درباره هزینه‌های بسیار زیاد حمله نظامی به ایران پرده برداشت.
بعد از «جرج بوش» جمهوری‌خواه، باراک اوبامای دموکرات هم بارها از گزینه‌های نظامی علیه ایران صحبت کرد. در دولت او، ایران حتی به حمله اتمی هم تهدید شد.
دیوید پترائوس، فرمانده پیشین ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) نیز در یک مصاحبه از انجام تمرین حمله نظامی به ایران در امریکا در زمان اوباما را فاش کرد.
در دوره اول ترامپ هم نقشه حمله به ایران توسط «جان بولتون» به شکل جدی دنبال شده است. مایک پمپئو وزیر خارجه اسبق امریکا هم در خاطراتش نوشته است که چند بار به ترامپ پیشنهاد داده به ایران حمله نظامی کند اما هر بار ترامپ به او گفته بود صبر کن! گفته می‌شود که نگرانی درباره هزینه‌هایی جنگ امریکا با ایران در نهایت منجر به انصراف ترامپ شده است.
در دوره «جو بایدن» هم اگرچه گزینه نظامی در میان الفاظ کاخ سفید بود اما «آنتونی بلینکن» نسبت به تبعات این اتفاق هشدار داده بود. وزیرخارجه سابق امریکا بیش از همه نگران حرکت گسل‌های ژئوپولتیکی با متحدین شرقی بود.
5- انگشت در لانه زنبور: «استفان والت» نظریه پرداز رئالیست پیش از این هشدار داده بود که جنگ با ایران، تهران را وادار به گزینه بازدارندگی نهایی خواهد کرد. این بحث جدی وجود دارد که تبعات ناخوشایندی خواهد داشت. «پال کریگ رابرتس» معاون وزیر خزانه‌داری امریکا در دولت ریگان می‌گوید: «اسراییل ما را جلو انداخته تا از دست کشوری نیرومند همچون ایران رها شود اما بمب افکن‌های بی52 توسط ایران منهدم خواهند شد و شمار زیاد موشک‌های ایرانی می‌تواند باعث از دست رفت ناوهای هواپیمابر ما شود و این وضعیت، شکست خوار‌کننده‌ای برای امریکا رقم خواهد زد! چرا باید به خاطر اسراییل این‌گونه جان سربازان امریکایی را به خطر بیندازیم؟»
«اسکات ریتر» افسر بازنشسته ارتش امریکا تاکید کرده که اگر ما درگیر جنگ بزرگی با ایران شویم، پیامدش بر امنیت انرژی جهان ویرانگر و برآیند وحشتناکی بر اقتصاد امریکا خواهد داشت.
«دانیل دیویس» سرهنگ بازنشسته ارتش امریکا هم می‌گوید: «تعدی به ایران تاوان دارد، ایران سوریه نیست، بیایید با حمله به ایرانانگشت در لانه زنبور نکنیم.»
در میان «جنگ محدود» ایران و اسراییل، طرفین نیم نگاهی به امریکا دارند. آیا ترامپ سرانجام اسیر خواسته‌های نتانیاهو می‌شود یا با ایران وارد مذاکره دیپلماتیک می‌شود؟