اخبار محرمانه - چهار فصلِ سال 1402 در صنعت گاز ایران در حالی پایان یافت که کارکنان آن در جای‌جای کشور، در سرما و گرما برای پایداری شبکه گاز کشور کوشیدند و سربلند بودند.

به گزارش شانا، بهره‌مندی نزدیک به 96 درصد کشور از گاز طبیعی با وجود حدود 27 میلیون و 800 هزار مشترک در سراسر کشور آماری است که تا پایان سال 1402 در تاریخ صنعت گاز ایران ثبت شد تا شرکت ملی گاز ایران و شرکت‌های تابع آن سال 1403 را با کارنامه‌ای مثبت از چهار فصلی که گذشت، آغاز کنند.
هرچند پارسال بحران‌ها و سختی‌هایی برای صنعت گاز پدید آمد، از انفجار تروریستی خطوط انتقال گاز سراسری تا ورود چند موج سرمای پایدار به کشور، اما هیچ مشکلی نتوانست این صنعت را متزلزل کند.
به همین بهانه مهمترین رویدادهای صنعت گاز ایران را در سال 1402 مرور می‌کنیم.

«بهار»
شرکت ملی گاز ایران و کارکنان آن 1402 را با توجه به شعار سال با عنوان «مهار تورم و رشد تولید» آغاز کردند؛ به همین دلیل بود که اعلام شد حجم گاز ارسالی به نیروگاه‌ها در بهار، 21 میلیارد و 814 میلیون مترمکعب بوده که نسبت به همین بازه زمانی در سال 1401، بیش از 3 میلیارد و 300 میلیون مترمکعب افزایش یافته است. اما این تنها یکی از گام‌های صنعت گاز در فصل بهار بود. دیگر رویدادها به شرح زیر است:
** عملیات اجرایی احداث پروژه خط لوله انتقال گاز «اهواز - کوهدشت» به‌طول 400 کیلومتر در بهار 1402 آغاز شد که تاثیر مهمی بر پایداری گازرسانی در کریدور غرب به‌ویژه کرمانشاه‌، ایلام و خط صادراتی ششم سراسری دارد همچنین بر جریان انتقال گاز در غرب کشور و پایداری شبکه در فصل‌های سرد سال موثر است.
** توافق‌های اولیه برای تمدید دو قرارداد صادرات گاز به نیروگاه‌های بغداد و بصره کشور عراق انجام شد.
** نیروگاه‌های حوزه اندیمشک و دزفول با اتصال به خطوط سراسری شبکه انتقال گاز در چرخه تولید قرار گرفتند.
** شرکت ملی گاز ایران و شرکت دانش‌بنیان پترو تولید فهم برای ساخت بار اول فنیل دی اتانول آمین (MDEA) در بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی قرارداد امضا کردند.
** در همین نمایشگاه قرارداد خرید انحصاری 500 هزار تن ورق فولادی به ارزش 500 میلیون دلار از سوی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران از شرکت فولاد اکسین خوزستان، تفاهم‌نامه تعمیرات اساسی و اضطراری توربوکمپرسورهای زیمنس بین شرکت انتقال گاز ایران و شرکت توربوکمپرسور نفت (اوتی‌سی)، تفاهم‌نامه طرح تولید همزمان برق، هلیوم و نیتروژن در ایستگاه‌های تقلیل فشار خطوط لوله شرکت ملی گاز ایران بین شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری «صبا انرژی»، تفاهم‌نامه همکاری با هدف ارائه خدمات تخصصی متناسب از سوی پژوهشگاه صنعت نفت شامل مشاوره‌، مطالعات و تحقیقات، امور آزمایشگاهی، طراحی و اجرای آزمایش میدانی، پایلوت و خدمات آموزشی بین شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و پژوهشگاه صنعت نفت امضا شد. شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و دانشگاه صنعت نفت هم به‌منظور توسعه و بهینه‌سازی همکاری‌های علمی، آموزشی و پژوهشی تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
** شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در نمایشگاه گاز و نفت اوفا باشقیرستان روسیه حضور یافت.
** باشگاه هم‌اندیشی استعدادهای درخشان مجتمع گاز پارس جنوبی با توجه به ساختار جوان و تحصیلکرده این مجموعه، برای ایجاد پویایی و جذب کارکنان فعال و کارآمد، همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌های کارکنان مجتمع راه‌اندازی شد.

«تابستان»
فصل تابستان در حالی گذشت که مردم کشور در سال 1402 شاهد خاموشی‌های مکرر نبودند و این به‌دلیل تأمین گاز پایدار نیروگاه‌های کشور بود. به طوریکه رکوردهای تازه در بیشترین حجم گازرسانی به نیروگاه‌ها در یک روز ثبت و در مجموع 88 روز تابستان گاز بیشتری نسبت به تعهد و برنامه مصوب به نیروگاه‌ها تحویل شد که این موضوع نقش بسزایی در تأمین پایدار جریان برق کشور داشته است. شرکت ملی گاز ایران هم از تأمین 93 درصد سوخت تولید برق کشور در تابستان 1402 به همت صنعت گاز خبر داد. اما مهمترین رویدادهای دیگر چه بودند؟
** واردات گاز از ترکمنستان آغاز شد.
** تولید گاز کشور در پالایشگاه‌ها 7 میلیارد مترمکعب افزایش یافت.
** عملیات اجرایی پروژه خط لوله گاز «دوراهی دشتک - نهبندان» به‌منظور تکمیل رینگ شرقی شبکه گاز کشور و افزایش پایداری شبکه گاز خراسان جنوبی آغاز شد.
** خط لوله گاز «دیزباد - تربت حیدریه» برای پایداری شبکه گاز شرق کشور به بهره‌برداری رسید.
** عملیات انتقال گاز به نیروگاه جزیره هنگام تکمیل شد.
** توافق‌نامه طرح افزایش بازده بازیافت اتان در 9 پالایشگاه مجتمع پارس جنوبی در چارچوب همکاری‌های وزارت نفت و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) امضا شد.
** عملیات اجرایی مرحله نخست طرح ذخیره‌سازی میدان گازی مختار در استان کهگیلویه و بویراحمد با هدف کمک به حل مسئله ناترازی فصلی و پایداری شبکه گاز کشور آغاز شد.
** قراردادی مبنی بر افزایش حجم صادرات گاز ایران به ارمنستان بین مقام‌های دو کشور امضا شده است که براساس آن ضریب تهاتر گاز با برق نیز به نفع شرکت ملی گاز ایران اصلاح و مدت قرارداد تا سال 2030 تمدید شد.
** دفتر نمایندگی امور بین‌الملل شرکت ملی گاز ایران در مجتمع گاز پارس جنوبی گشایش یافت.
** عملیات اجرایی احداث پروژه خط لوله «چلوند - اردبیل» به‌طول 55 کیلومتر و قطر 30 اینچ برای تقویت رینگ غربی آغاز ‌شد.

«پاییز»
آغاز فصل پاییز با آماده‌باش صنعت گاز و کارکنان آن برای ورود به روزهای سرد سال همراه بود. زیرمجموعه‌های شرکت ملی گاز ایران افزون بر تکمیل تعمیرات اساسی برای تولید و انتقال حداکثری گاز طبیعی، به اجرای پویش‌هایی همچون گرما برای همه، لبخند آسایش، هر خانه یک اتاق گرم و مردمی‌سازی مصرف گاز با طرح‌های تشویقی اقدام کردند. دیگر اقدام‌های انجام‌شده در پاییز 1402 در ادامه می‌آید.
** 3 میلیارد مترمکعب گاز به مخازن ذخیره‌سازی شوریجه D و سراجه قم تزریق و رکورد 10 سال اخیر در زمینه ذخیره‌سازی گاز شکسته شد.
** گاز به بزرگترین نیروگاه سیکل ترکیبی سیستان و بلوچستان رسید.
** بهره‌برداری و آغاز عملیات اجرایی بیش از 900 طرح گازرسانی استان فارس انجام شد.
** شرکت ملی گاز ایران برای سرمایه‌گذاری صنایع بزرگ به‌منظور ذخیره‌سازی روزمینی گاز طبیعی به‌صورت اس‌ان‌جی، سی‌ان‌جی و ال‌ان‌جی فراخوان داد.
** گازرسانی به شهر آسارا و 120 روستای سخت‌گذر استان البرز تکمیل شد.
** ایستگاه تقلیل فشار گاز بصیرآباد استان گلستان به بهره‌برداری رسمی رسید.

«زمستان»
فصلِ آخر 1402 با چند چالش برای صنعت گاز، اما موفق سپری شد. نخست، ورود چند سامانه پربارش به کشور و پایداری سرمای زیر صفر در بسیاری از شهرهای و روستاهای کشور بود. در حالی که احتمال افت فشار داده می‌شد، اما شبکه گاز کشور با برنامه‌ریزی مدیریت شد و پایدار ماند.
چالش دیگر وقوع انفجار در 2 نقطه خطوط انتقال گاز (خط 42 اینچ اول سراسری و خط 56 اینچ دهم سراسری در بروجن استان چهارمحال و بختیاری و خط 42 اینچ اول سراسری و خط 56 اینچ دهم سراسری در صفاشهر استان فارس) بود. اما تروریست‌هایی که با هدف حذف 40 درصد حجم انتقال گاز کشور، خطوط سراسری را منفجر کردند، با اقدام‌های وزارت نفت و کارکنان شرکت ملی گاز ایران ناکام ماندند.
این چالش‌ها اما نتوانست مانع پیشبرد دیگر برنامه‌ها و راهبردهای شرکت ملی گاز ایران شود. اما این برنامه‌ها چه بودند؟
** گازرسانی به نوار مرزی خراسان جنوبی تکمیل شد.
** طرح ضربتی مقابله با استفاده‌کنندگان غیرمجاز گاز از ابتدای دی‌ماه امسال در سراسر کشور آغاز شد.
** توافق‌نامه همکاری در زمینه بومی‌سازی تجهیزات و اقلام راهبردی صنعت گاز بین شرکت ملی گاز ایران و معاونت علمی، فناوری، اقتصاد و دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری امضا شد.
** شرکت ملی گاز ایران 19 شرکت دانش‌بنیان را برای اعطای تسهیلات کم‌بهره انتخاب و به صندوق پژوهش و توسعه صنعت نفت معرفی کرد.
** 3605 پروژه گازرسانی و توسعه‌ای همزمان با دهه فجر به بهره‌برداری رسید.
** گازرسانی به همه شهرهای کرمانشاه با گازرسانی به شهر ازگله تکمیل شد.
** جشن پایان گازرسانی به روستاهای استان خراسان شمالی برگزار شد.
** فاز نخست پروژه خط لوله گاز «دوراهی دشتک به نهبندان» تزریق گاز شد.
** پروژه ارتقای تجهیزات اندازه‌گیری ایستگاه بازرگان که امکان صادرات گاز و مبادلات بین‌المللی انرژی را براساس تازه‌ترین استانداردهای بین‌المللی فراهم می‌کند، راه‌اندازی شد.