بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - اعتماد / « نخبه‌گریزی و نخبه‌گرایی » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته عبدالرسول هاشمی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
مساله مهاجرت نخبگان و متخصصان همواره وجود داشته و چیز جدیدی نیست اما در سال‌های اخیر بر اثر بحران‌های اجتماعی و شرایط نامساعد اقتصادی شدت گرفته است. کافی است یک جست‌وجوی ساده اینترنتی با عنوان مهاجرت متخصصان در گوگل انجام دهیم تا لیست بلند بالای موسساتی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، ظاهر شود. در این میان مهاجرت متخصصان مانند پزشکان در صدر این‌گونه مهاجرت‌هاست. طبق یکی از آمارها تنها در سال 1401 تعداد 6 هزار و 500 نفر از پزشکان و متخصصان از ایران مهاجرت کرده‌اند که از نظر سرمایه‌های انسانی زیان جبران‌ناپذیری است. اخیرا خبرهایی از اقدامات متعدد برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان و جذب آنان در دستگاه‌های اجرایی مانند آموزش و پرورش شنیده می‌شود، ازجمله رییس سازمان اداری و استخدامی کشور در مصاحبه‌ای با ایرنا خبر داده که قرار است با همکاری بنیاد نخبگان 5 هزار نفر از نخبگان در دستگاه‌های اجرایی جذب شوند. اینکه جذب و استخدام نخبگان در دستگاه‌های اجرایی تا چه حد مشکلات اجرایی سازمان‌های دولتی و بروکراسی ناکارآمد و از طرفی دیگر مشکل اقتصادی و انتظارات نخبگان را حل می‌کند حرف و حدیث زیاد است که در این یادداشت فرصت پرداختن به آن نیست. باید گفت سیاست نخبه‌گرایی و نخبه‌پروری با اصل برابری فرصت‌ها و دموکراسی و انسجام اجتماعی منافات دارد. پدیده‌ای که به عنوان نخبگی در جامعه ما ظهور و بروز پیدا کرده خود محصول نابرابری‌های عمیق در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و آموزشی است. سال‌هاست که نظام آموزش و پرورش ما به سمت تشکیل مدارس ویژه با القابی مانند غیرانتفاعی، هیات امنایی، تیزهوشان و غیره گرایش پیدا کرده است. دانش‌آموزان این مدارس نه براساس هوش ذاتی و طبیعی بلکه براساس نابرابری اقتصادی در این مدارس تحصیل و فارغ‌التحصیل شده‌اند. این نابرابری در سال‌های تحصیلات دانشگاهی هم ادامه داشته است. همچنین نخبه‌گرایی بدون فراهم کردن شرایط اقتصادی و اجتماعی در سطح جامعه نه ‌تنها مانع مهاجرت نخبگان نشده بلکه به مهاجرت آنها نیز دامن زده است. توسعه نظام آموزشی کشور بدون تحول در بخش‌های دیگر کشور و ارتباط سیستماتیک با دیگر بخش‌ها تنها به اتلاف هزینه‌ها و سرمایه‌های انسانی می‌انجامد. حال اگر نظام استخدامی کشور نیز عامدا و هدفمندانه صرفا به دنبال استخدام چنین طیفی از فارغ‌التحصیلان باشند عملا نابرابری را تشدید و تثبیت کرده است. به نظر می‌رسد در این تصمیمات آنچه مغفول مانده سیاست‌گذاری‌های اجتماعی با هدف ترمیم شکاف‌های اجتماعی و حفظ و تقویت انسجام اجتماعی است.