سرمقاله آفتاب یزد/ نقدی بر طرح روشنا در مدارس تیزهوشان
مقاله
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - آفتاب یزد / « نقدی بر طرح روشنا در مدارس تیزهوشان » عنوان سرمقاله روزنامه آفتاب یزد نوشته علی میرزامحمدی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
خبرها حاکی از ابلاغ دستورالعمل اجرایی «طرح روشنا» دارد که بر اساس آن روحانیون مجری طرح در فعالیت‌های فوق‌برنامه پرورشی، به مدارس استعدادهای درخشان سراسر کشور اعزام خواهند شد.
از اهداف اصلی این طرح به استناد اظهارات اخیر امام جمعه قم، تقویت مسائل اعتقادی و شرعی در نخبگان برای کاهش فرار مغزها و افزایش علاقه به خدمت به نظام اسلامی عنوان شده است.
در این باب ذکر چند نکته ضروری است:
1- هرچند این طرح به ظاهر جنبه استخدامی در آموزش و پرورش ندارد اما حضور روحانیون در مدارس با توجه به خیل عظیم متقاضیان استخدام در آموزش و پرورش حتی با مدرک دکترا، به شائبه استخدام آن‌ها در آموزش و پرورش دامن می‌زند. این‌کار از تاثیرگذاری طرح روشنا خواهد کاست و بر حواشی آن خواهد افزود. بر این اساس آیا بهتر نیست از خود معلمان پرورشی مدارس برای اجرای این طرح استفاده شود؟ در پیشنهادی دیگر آیا بهتر نیست روحانیون متقاضی استخدام در آموزش و پرورش پس از قبولی در آزمون‌های استخدامی آن، در اجرای این طرح مشارکت
داشته باشند؟
2- تدریس و فعالیت معلمان در مدارس تیزهوشان، منوط به کسب تجربه و مهارت‌های تدریس و کسب اعتماد مدیران و اولیای این مدارس است. بر این اساس، اغلب، بهترین و مجرب‌ترین معلم‌ها در این مدارس تدریس می‌کنند. افرادی که خارج از این رویه، وارد مدارس تیزهوشان بشوند معمولا باعدم استقبال و به احتمال جبهه‌گیری معلمان، کارکنان و حتی دانش‌آموزان و اولیا مواجه می‌شوند. بر این اساس باید شرایط و بستر فعالیت در مدارس تیزهوشان را مد نظر قرار داد.
3- شرح وظایفی که برای روحانیون در این طرح اعلام شده است در بسیاری از موارد با وظایف دیگر کارکنان مدرسه به ویژه مربی / معاون پرورشی تداخل دارد و نوعی موازی کاری محسوب می‌شود. این مسئله می‌تواند به ایجاد حواشی در اجرای طرح روشنا
منتهی بشود.
4- اما نکته مهم تر، به اهداف این طرح در جلوگیری از مهاجرت نخبه‌ها مربوط می‌شود. بیان این چنین مسائلی نوعی غفلت از ریشه‌های اصلی مهاجرت نخبه‌ها است. در فرایند جامعه‌پذیری ارزش‌هایی چون خدمت به میهن وعدم مهاجرت به دیگر کشورها و ماندن در میهن برای خدمت به مردم و پیشرفت کشور، افراد و نهادهای مختلفی نقش آفرینی می‌کنند و مدرسه فقط بخشی از این فرآیند است. مدرسه رقبای جدی در این
میان دارد.
5- مسئله مهاجرت به دیگر کشورها فقط به افراد نخبه مربوط نمی‌شود بلکه افراد دیگری نیز که در مدارس عادی تحصیل کرده‌اند مهاجرت می‌کنند. تمرکز بر روی نخبه‌ها غفلت از مهاجرت افرادی است که هرچند نخبه محسوب نمی‌شوند اما وجود آن‌ها در کشور لازم و ضروری است.
6- حس بی‌تفاوتی اجتماعی و گریز از هویت ملی در میان نخبه‌ها، بیش از آنکه به عوامل فردی مربوط باشد، تابعی از احساس بی‌عدالتی، رضایت اجتماعی و اعتماد عمومی است.
به عبارت دیگر شرایط موجود جامعه ایران، ادراک نخبگان از هویت ملی را تقلیل داده، دشواری رها شدن از وابستگی‌های هویتی و ملی را کمتر کرده است. بر این اساس تقویت هویت و تعهد ملی در تقابل با گرایش‌های جهان وطنی نمی‌تواند با طرح‌های مقطعی چون روشنا
عملی بشود.
7- به فرض حتی اگر به صورت مقطعی اجرای طرح روشنا بتواند ذهنیت برخی نخبه‌ها را در تعهد به وطن و ماندن در کشور تقویت کند با دیدگاهی پدیدارشناسانه می‌توان گفت نخبه‌های مهاجر با فرآیند ذهنی «خنثی‌سازی»، می‌توانند نقش خود را در کوتاهی درباره مسئولیت خود در قبال زادگاه و میهن کم اهمیت تلقی کنند. این دسته از افراد با انکار مسئولیت از خود و به گردن دیگران انداختن آن؛ اذعان به ناتوانی درباره ناعدالتی‌های اجتماعی، وعده بازگشت و جبران خدمات دریافتی از زادگاه و اعلام تبعیت از اصول والاتر و هنجارهای مهم مثل جهان وطنی بودن، تعارضات حق و تکلیف را از نظر روانی از خود دور خواهند نمود.
در مجموع حضور روحانیون در مدارس تیزهوشان آنهم در مقطع آخر تحصیل، نقش چندانی در جامعه‌پذیری ارزش‌هایی چون تعهد به میهن و جلوگیری از مهاجرت نخبه‌ها نخواهد داشت و معادله بین نهادها و افراد را در جامعه‌پذیری ارزش‌ها چندان بر هم نخواهد زد. بر هم خوردن این معادله در راستای جلوگیری از مهاجرت نخبه‌ها نیازمند تجدید نظر در سیاست‌های کلی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/728341/