بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - دیجیاتو /«بِن» (Ben) در زمینه استخراج زیرزمینی بیت کوین در استان سیچوآن چین فعالیت دارد و هر روز را به امید دستگیر نشدن توسط نهادهای دولتی سپری می‌کند. او مانند بسیاری دیگر از فعالان این عرصه، پس از وضع قانون ممنوعیت استخراج در اوایل سال 2021، مجبور شده است کار خود را به صورت غیرمجاز ادامه دهد و از راه‌هایی خلاقانه برای جلوگیری از شناسایی شدن بهره می‌گیرد.
تجهیزات استخراج بن در چندین محل متفاوت پخش شده است تا میزان مصرف برق بالای آن‌ها موجب لو رفتن عملیات غیرقانونی نشود. وی همچنین به طور مستقیم از منابع تامین برق کوچک محلی انرژی دریافت می‌کند تا مجبور به استفاده از شبکه‌های قدرتمندتر سراسری نشود. تمهیداتی نیز برای پوشاندن ردپای دیجیتال او در نظر گرفته شده است. بن در مصاحبه با نشریه CNBC اشاره کرده که همیشه از راه‌هایی برای دور زدن محدودیت‌ها جهت ادامه حیات کسب و کار خود در چین بهره می‌برده است؛ اما در شش ماه اخیر مخاطرات به شکل چشمگیری افزایش داشته است. از نظر وی، معلوم نیست که دولت چین تا چه حدی در متوقف کردن فرایندهای استخراج رمز ارزها پیشروی می‌کند.
در جستجوی قانون‌شکنان
دولت پکن در ماه می سال میلادی اخیر با وضع قوانینی سختگیرانه موجب تبعید ناخواسته بسیاری از استخراج‌کنندگان رمز ارزها به سایر نقاط جهان شد و اواخر سال نیز محدودیت‌های خود را تشدید کرد. با این وجود منابع مختلفی خبر می‌دهند که هنوز بیش از 20 درصد استخراج‌کنندگان بیت کوین در خاک چین باقی مانده‌اند. اگرچه رقم گفته شده با مقدار 65 الی 75 درصدی در سال‌های قبل، فاصله پررنگی پیدا کرده؛ اما هنوز به میزان تخمینی پژوهشگران دانشگاه کمبریج یعنی صفر درصد، نزدیک نشده است.
تاکنون چندین‌بار مواضع بسیار تندی در قبال ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده است؛ اما تنها پس از گذشت مدت کوتاهی سخت‌گیری‌ها به طور محسوسی کاهش یافته است.
داده‌های شرکت امنیت سایبری Qihoo 360 در چین نشان می‌دهد که صنعت استخراج زیرزمینی رمز ارزها هنوز در این کشور جریان دارد. در گزارش ماه نوامبر موسسه مذکور آورده شده است که به صورت میانگین روزانه حدود 109 هزار آی‌پی فعال در زمینه استخراج در چین تخمین زده می‌شود که بیشتر آن‌ها در استان‌های گوانگ دونگ، جیانگسو، شاندونگ و چجیانگ قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که چنین صنعتی توانسته در برخی نواحی چین زنده بماند؛ زیرا صاحبان مزارع از جدیّت دولت مرکزی در اجرای قوانین جدید اطمینان نداشته‌اند.
چین تاکنون چندین‌بار مواضع بسیار تندی در قبال ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده است؛ اما تنها پس از گذشت مدت کوتاهی سخت‌گیری‌ها به طور محسوسی کاهش یافته است. اعلامیه رسمی دولت برای جلوگیری از استخراج رمز ارزها در بهار گذشته همزمان با صدمین سالگرد تاسیس حزب کمونیست بوده و به نظر می‌رسد چنین تصمیمی در راستای نمایش قدرت حاکمان این کشور گرفته شده است. برخی از استخراج‌کنندگان، مخصوصاً گردانندگان عملیات‌های کوچک مقیاس که از منابع و روابط کافی برای انتقال مزارع خود به خارج از چین برخوردار نبوده‌اند، متوجه شدند که بسیاری از سخنان مقامات دولتی پیرامون ارزهای دیجیتال لاف‌زنی بیش نبوده است؛ در نتیجه با کاهش میزان استخراج برای چندین هفته، توانستند از مرکز توجه‌ خارج شوند و پس از مدتی دوباره فعالیت را با کمی اقدامات محتاطانه، از سر بگیرند.
البته به نظر می‌رسد که برخوردهای اخیر و جدید دولت چین با استخراج‌کنندگان کمی متفاوت و شدیدتر از گذشته باشد؛ زیرا چین دچار کمبود شدید انرژی شده است و فرایند استخراج بیت کوین برق زیادی مصرف می‌کند. این کمبود در شدیدترین حالت یک دهه اخیر قرار گرفته است و موجب قطعی مکرر برق در سطح کشور شده است. دولت مرکزی به صراحت اذعان کرده است که استخراج رمز ارزها در سر راه دستیابی به اهداف بلند پروازانه آب و هوایی قرار دارد؛ درحالی که چین سعی دارد تا سال 2060 نیاز خود به منابع انرژی کربنی را به صفر برساند. سخنگوی دولت در ماه نوامبر از استخراج بیت کوین به عنوان فرایندی بسیار آسیب‌رسان یاد کرد و وعده برخورد جدی‌تر را داد.
یوآن دیجیتال یکی دیگر از عوامل تهدیدکننده استخراج رمز ارزها در چین محسوب می‌شود که خطر آن در طی ماه‌های اخیر پررنگ‌تر شده است. دولت در حال آزمایش ارز دیجیتال وابسته به بانک مرکزی این کشور است که می‌تواند نظارت آسان‌تر بر جابه‌جایی پول و ردیابی حساب‌ها را به ارمغان بیاورد. از نظر «فرد تیل» (Fred Thiel) مدیرعامل «ماراتون دیجیتال هولدینگز» و از اعضای شورای استخراج بیت‌کوین، سخت‌تر کردن استفاده از سایر رمز ارزها می‌تواند قسمتی از طرحی بسیار بزرگ‌تر برای اطمینان نسبت به قبول یوآن دیجیتال از سوی شهروندان و کسب وکارها باشد. وی همچنین اشاره دارد که:
دولت چین در حال انجام هر کاری در توان خود است تا از حذف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال از عرصه نظام مالی و اقتصاد این کشور مطمئن شود. قسمتی از این تلاش‌ها به دلیل اطمینان یافتن از مقبولیت ارز دیجیتال بانک مرزی چین در آینده است و بخش دیگری به احتمال زیاد مرتبط با تضمین عملکرد صحیح سازوکارهای نظارتی جهت در نظر گرفتن تمامی فعالیت‌های اقتصادی در چین است.
فارغ از دلیل، خصومت دولت چین با فعالیت‌های مرتبط با رمز ارزها به وضوح قابل ملاحظه است. به نظر می‌رسد مقامات توجه جدی به استخراج ارزهای دیجیتال در مراکز تحقیقاتی، مراکز اجتماعی و مدارس دارند؛ زیرا در چنین محل‌هایی نرخ برق تفاوت محسوسی با قیمت معمول دارد. در ماه نوامبر اعلام شد که دولت قصد افزایش قیمت انرژی برای موسساتی را دارد که از برق یارانه‌ای برای انجام استخراج استفاده می‌کنند. همچنین تلاش می‌شود تا فعالیت کسب و کارهای مرتبط با دولت در تجارت رمز ارزها به صفر برسد.
کمیسیون مرکزی بازرسی انضباطی چین که به عنوان نهاد مبارزه با فساد در این کشور فعالیت دارد، به تازگی خبر از کشف چندین محل دولتی در شرق استان چجیانگ داده که در آن‌ها از منابع عمومی برای استخراج دوازده ارز دیجیتال از جمله بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و مونرو استفاده می‌شده است. از میان 50 فرد تنبیه شده در ارتباط با رخداد مذکور، 21 نفر برای شرکت‌های دولتی یا آژانس‌های مرتبط با حزب کمونیست کار می‌کردند. البته این اولین بار نیست که زیرشاخه‌های دولتی در مزارع استخراج دست داشته‌اند. نهادهای ناظر ارتباطاتی در ناحیه جیانگسو متوجه شده‌اند که 21 درصد از آی‌پی‌های دخیل در فرایندهای استخراج از نهادهای دولتی منشاء می‌گیرند. با وجود تمامی تلاش‌های مقامات چین و تشدید چشمگیر نظارت‌ها، هنوز فعالان زیادی مانند بن به صورت ناشناس در خاک این کشور باقی مانده‌اند.
پیش به سوی استخراج زیرزمینی
زمانی که چین تصمیم به مبارزه با استخراج رمز ارزها در سال اواسط سال 2021 گرفت، بسیاری از مزارع در ظرف یک شب خاموش شدند و منتظر آرام‌تر شدن شرایط گشتند. نشریه CNBC با چندین فعال عرصه استخراج غیرمجاز رمز ارزها در این کشور صحبت کرده است که اطلاعات دقیقی از نحوه ادامه حیات فرایندها تحت نظارت شدید قانون‌گذاران دارند. مهره‌های اصلی استخراج ارزهای دیجیتال که از روابط و پول کافی برخوردار بودند، در همان شروع محدودیت‌ها توانستند کسب و کار خود را به سایر کشورها انتقال دهند.
کشورهایی مثل قزاقستان، ایالات متحده و سایر مناطقی که از برق نسبت ارزانی برخوردار بودند، از مقاصد اصلی آن‌ها به شمار می‌رفتند. برخی دیگر از استخراج‌کنندگان نیز تصمیم گرفتند تمامی تجهیزات خود را در انبارهای آسیایی قرار دهند و با دست خالی به سوی کشورهای دیگر مهاجرت کنند؛ به امید این که بتوانند در خاک جدید اقدام به خریداری دوباره دستگاه‌های نسل جدید کنند.
شرایط برای استخراج‌کنندگان کوچک‌ با درآمد محدود و روابط بین‌المللی کمتر بسیار سخت بود؛ زیرا به دلیل قوانین جابه‌جایی و مسافرت مرتبط با همه‌گیری کرونا، انتقال تجهیزات و گذر به سوی کشورهای دیگر کار چندان آسانی به شمار نمی‌رفت. همچنین زنجیره تامین تجهیزات با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کرد و جنگ اقتصادی میان ایالات متحده و چین نیز وضعیت را بدتر کرده بود. فروش دستگاه‌ها هم، گزینه چندان معقول و به صرفه‌ای به نظر نمی‌رسید؛ زیرا با اشباع بازار تجهیزات دست دوم، میزان فروش و قیمت‌ها شاهد افت چشمگیری بودند.
از نظر یکی از کارشناسان این حوزه، استخراج‌کنندگان میان‌رده در یک سال اخیر از همه بیشتر متضرر شدند
از نظر یکی از کارشناسان این حوزه، استخراج‌کنندگان میان‌رده در یک سال اخیر از همه بیشتر متضرر شدند؛ زیرا نه توان فروش تمامی قطعات خود برای جبران خسارت‌ها را داشتند و نه به دلیل شناسایی مصرف برق بالا می‌توانستند با تمام ظرفیت اقدام به استخراج رمز ارزها کنند. اما بازیگران خرده‌پا مثل بن راحت‌تر توانستند بدون شناسایی شدن به کار خود ادامه دهند. برخی از آن‌ها موفق شدند تا عملیات‌‌های متمرکز را به چندین مزرعه مختلف در نقاط گوناگون کشور منتقل نمایند؛ نقاطی که به نظر می‌رسید احتمال لو رفتن در آن‌ها کمتر از سایرین باشد.
بعضی دیگر از افراد هم به سراغ منابع تامین انرژی محلی مثل سدهای کوچک رفتند که به شبکه برق سراسری و اصلی متصل نبودند. یکی از استخراج‌کنندگان بین‌المللی بیت کوین که در چندین کشور از جمله چین فعالیت داشته است، اعتقاد دارد که این صنعت دیگر مانند گذشته عظیم محسوب نمی‌شود و اکنون به کسب و کاری خرد در میان هزاران استخراج‌کننده در نقاط پراکنده تقسیم شده است. از نظر وی فرایندهای کنونی مثل چسب زخمی می‌ماند که تنها به صاحبان فارم‌ها کمک کند تا سرمایه کافی برای مهاجرت به خارج از چین را تامین کنند.
مدیریت یک مزرعه غیرقانونی
بن که از سال 2015 در زمینه استخراج رمز ارزها فعالیت داشته است، اکنون صاحب هزار دستگاه متصل به شبکه برق سراسری در کنار پنج هزار دستگاه دیگر است که از انرژی آبی منشعب از قسمت جنوبی استان سیچوآن استفاده می‌کنند. او برای جلوگیری از شناسایی توسط ناظرین مجبور شده است که هزار دستگاه متصل به شبکه اصلی را در سطح کشور پخش کند و سعی داشته بدون پیروی از الگوی خاصی، آن‌ها در نقاط مختلف قرار دهد. وی از برق صنعتی برای تجهیزات گفته شده استفاده می‌کند که به لطف برخی از دوستانش امکان‌پذیر شده است.
براساس گفته‌های «مارشال لانگ» (Marshall Long) که به مدت بیش از یک دهه در کشورهای مختلفی مثل سوئد، ایسلند و چین مشغول استخراج بوده است، رویه اشاره شده به استانداردی رایج در میان فعالان بدل گشته است. او اشاره دارد که بسیاری از مزارع دوستان وی در چین اکنون به شکل چند تکه و در مقیاس کوچک از شبکه سراسری برق تغذیه می‌کنند. فرایندهای مورد بحث در قالب عملیات‌های 20 مگاواتی یا کمتر صورت می‌گیرند؛ در نتیجه احتمال شک به آن‌ها کمتر می‌شود. برای مقایسه باید اشاره کنیم که مزرعه مرکز شهر دالاس در ایالات متحده اکنون بیش از 200 مگاوات مصرف انرژی دارد. همچنین بزرگترین مرکز استخراج رمز ارز آمریکا پس از تکمیل می‌تواند با ظرفیت کلی 750 مگاوات به کار خود ادامه دهد.
با این حال استفاده از برق سراسری چندان به صرفه نیست؛ به همین دلیل بسیاری برای کسب حاشیه سود بیشتر، به سمت استفاده از منابع غیر متصل به شبکه سوق پیدا کرده‌اند. ماه‌های بارانی چین از اواسط تابستان تا اواخر پاییز ادامه پیدا می‌کند که در طی آن بارش فراوان قادر است تضمین‌کننده تولید انرژی برق-آبی باشد. استفاده از این منبع به صورت خارج از شبکه بسیار آسان‌تر و ارزان‌تر است.
ممنوعیت استخراج رمز ارزها از سوی دولت موجب شد تا بسیاری به سوی استان‌های سیچوآن و یون‌نان راهی شوند؛ استان‌هایی که به دلیل تعداد بالای سدهای آبی غیرمتمرکز زمانی به بهشت مزارع بیت کوین تبدیل شده بودند. اگرچه زمانی محل استقرار اصلی مزارع در استان‌های شمالی چین مثل سین کیانگ و مغولستان داخلی به دلیل وجود نیروگاه‌های ذغالی قرار داشت؛ اما شناسایی و در نظر گرفتن سد‌های آبی کوچک بسیار دشوارتر بود؛ در نتیجه نیازی به رعایت سخت‌گیرانه موازین دولتی در این امکان وجود نداشت.
«کوین ژانگ» (Kevin Zhang) از شرکت فاندری (Foundry) که به انتقال تجهیزات استخراج از چین به آمریکای شمالی با ارزش 400 میلیون دلار کمک کرده است، گفته است که بسیاری از استخراج‌کنندگان به صد‌ها تا هزاران سد آبی استان سیچوآن متصل هستند. بیشتر دستگاه‌های افرادی مثل بن، از نیروی برق-آبی بهره می‌برند و خود او دو محل قرارگیری تجهیزات در استان سیچوآن دارد. یکی از این امکان با ظرفیت 12 مگاواتی و دیگری با ظرفیت 8 مگاواتی در حال فعالیت هستند. او معتقد است که در حال حاضر و با شرایط فعلی، حتی یک مزرعه مستقل با مصرف بیش از یک مگاوات نیز قابل توجه محسوب می‌شود.
پنهان کردن استخراج زیرزمینی
حتی پیش از اعمال محدودیت‌ها، اجاره ترانسفورمرها و ایستگاه‌های برق کوچک توسط ماینرها امری شایع بود که امکان بهره‌گیری مستقیم از انرژی نیروگاه‌ها را فراهم می‌کرد. ترانسفورمرها می‌توانند انرژی را از یک ایستگاه تامین دریافت کنند و با تبدیل آن به ولتاژ کمتر، برق مورد نیاز برای فعالیت دستگاه‌ها را تامین نمایند. بن نیز در یکی از محل‌های استخراج‌ خود در استان سیچوآن مبلغی را برای اجاره دائمی یک نیروگاه خارج از شبکه پرداخت کرده است تا احتمال افشای فعالیت‌های وی کمتر شود. با وجود تمامی احتیاط‌های صورت گرفته، هنوز احتمال لو رفتن بن وجود دارد. او اشاره دارد که «چاینا تلکام» یکی از بزرگترین شرکت‌های ارتباطی چین، پلیس بیت کوین خود را دو برابر گذشته کرده است و به شدت دنبال مصارف برق نامتعارف و مشکوک می‌گردد.
در صورتی که شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات بتوانند مشترک پر مصرف را شناسایی کنند، گزارشی را برای دولت ارسال خواهند نمود. سپس دولت محلی جهت شفاف‌سازی با نیروگاه تماس برقرار می‌کند. بن می‌گوید که چنین اتفاقی به‌ تازگی برای وی رخ داده؛ اما بسیار خوش‌شانس بوده که صاحب نیروگاه از او خوشش آمده است و توانسته از لو رفتن عملیات جلوگیری کند. البته بعد از تماس مقامات، بن برای چند روز دستگاه‌های خود را خاموش کرده و برخی تمهیدات بیشتر را نیز برای پوشاندن ترافیک شبکه در نظر گرفته است؛ اقدامات پیشگیرانه‌ای که برای ناشناس ماندن مزرعه‌های غیرقانونی، ضروری است. بهره‌گیری از شبکه‌های خصوصی مجازی، روشی رایج برای مخفی کردن ردپای جغرافیایی دیجیتال است؛ اما دولت چین به دلیل سابقه خود در سانسور اینترنت، آشنایی کافی با چنین شبکه‌هایی و نحوه مقابله با آن‌ها را دارد.
یشتر فعالان غیرمجاز اکنون به سراغ استخرهای استخراج رفته‌اند که با تجمیع قدرت پردازشی مزرعه‌های گوناگون در سراسر جهان می‌تواند به پوشاندن ردپای آن‌ها کمک کند.
بیشتر فعالان غیرمجاز اکنون به سراغ استخرهای استخراج رفته‌اند که با تجمیع قدرت پردازشی مزرعه‌های گوناگون در سراسر جهان می‌تواند به پوشاندن ردپای آن‌ها کمک کند. اگرچه تعداد زیادی از استخرهای استخراج فعالیت خود را در چین به حالت تعلیق شده در آورده‌اند؛ اما منابع مختلفی خبر از ادامه حیات استخرهای خارجی در این کشور می‌دهند. نرخ هش (Hashrate) اصطلاحی در صنعت استخراج ارزهای دیجیتال است که به صورت تجمیعی نشان‌دهنده توان پردازشی استخراج‌کنندگان بیت کوین (یا ارزهای دیگر) فعال در شبکه است. یکی از مزیت‌های عضویت در استخرها، پنهان کردن نرخ هش است.
معمولاً هنگامی که یک بلوک استخراج می‌شود، به لیست دیجیتال تراکنش‌ها (بلا‌ک‌چین) افزوده می‌گردد و نام استخر استخراج‌کننده نیز در کنار آن ثبت می‌شود. اما وقتی که چنین شرایطی برای استخراج‌کنندگان چینی صورت می‌گیرد؛ نام آن‌ها در پشت استخرها پنهان می‌شود یا در مواردی استخرها از ثبت نام جلوگیری می‌کنند. بن معتقد است که استخرها هیچ اجباری برای آشکارسازی اطلاعات خود ندارند. همین مسئله می‌تواند نشان دهد که چرا سهم چین از استخراج بیت کوین به صورت ناگهانی افت شدیدی پیدا کرده است؛ زیرا سهم هر کشور براساس داده‌های منتشر شده به شکل داوطلبانه، مشخص می‌گردد.
با وجود این که استخرها نسبت به فعالیت مزرعه‌های چینی سکوت پیشه می‌کنند؛ اما در پشت پرده کمک‌های فنی چشمگیری در طی ماه‌های اخیر به عملیات‌های غیر مجاز ارائه کرده‌اند. از نظر بن، هنوز بعضی از استخرهای بزرگ به مزرعه‌های چینی بها می‌دهند و پشتیبانی فنی مورد نیاز را در اختیار صاحبان چنین کسب وکارهایی قرار داده‌اند؛ زیرا بسیاری از آن‌ها دانش فنی کافی برای راه‌اندازی عملیات‌ها را ندارند. لانگ نیز به CNBC گفته است که بسیاری استخرهای خارجی، فناوری‌هایی را برای رد‌ گم کردن و پنهان‌سازی فرایند‌ها به اعضای خود اعطا می‌کنند. رمزگذاری بسته‌های خروجی از مراکز داده‌، یکی از روش‌هایی است که موجب می‌شود ترافیک مزارع به شکل عادی به نظر برسد