بزرگنمايي:
اخبار محرمانه - آخرین خبر / به مناسبت سالروز شهادت حاج قاسم، آخرین خبر سراغ دکتر صالحی وزیر امور خارجه وقت ایران در دوران بحران سوریه را گرفت، وی در این گفتگو ناگفته‌های زیادی از پشت صحنه بحران سوریه و نقش سردار سلیمانی در آن مقطع مطرح کرد؛ از جلسات در محضر رهبر انقلاب تا اطلاعات سری جلسات دو نفره فرمانده سپاه قدس و وزیر امور خارجه
مهمترین اظهارات صالحی
طعنه یکی از بزرگان کشور به صالحی
*اعتراضات در سوریه بیشتر از جنبه مردمی جنبه نفوذ خارجی داشت
*تحلیل گران فکر کردند وزیرخارجه شدن من به خاطر پرونده هسته ای است
*وزارت خارجه به تنهایی از عهده مسائل آن روز منطقه بر نمی آمد
*هفته ای دو یا سه بار با سردار سلیمانی جلسه داشتیم
توضیح ویدیو
آیا نمی شد بحران سوریه را بدون خون ریزی حل کرد؟
توضیح ویدیو
*سوال جالب صالحی از وزیرخارجه وقت سوریه
*بحران سوریه از پیش تعیین شده بود
*رنگ عوض کردن ناگهانی ترکیه و اردوغان در قبال سوریه و بشار اسد
*سوریه محور مقاومت بود
ناگفته هایی از کمکهای سپاه قدس به انقلابیون لیبی
توضیح ویدیو
*هر وقت سردار سلیمانی را میدیدم آرامش داشت
*امکانات پروتز سازی
ایران در لیبی بعد از سقوط قذافی
*برای تعیین سفرایمان در لیبی و تونس با سردار هماهنگ بودیم
اصلی ترین حامی شهید سلیمانی که بود؟
توضیح ویدیو
*در مورد عملیات
ایران در سوریه نظرات متضادی در داخل وجود داشت .
*سردار سلیمانی انسان صبوری بود ، گلایه میکرد اما هیچ وقت ناامید نمی شد
*اجماع سازی سیاسی در داخل کشور بسیار سخت است
سردار سلیمانی و ریاست جمهوری
توضیح ویدیو
*شهید سلیمانی ذات سیاسی داشت
*خداوند به سردار چهره کاریزماتیک داده بود
* او در قالب حزب و حزب بازی نمی گنجید
*نحوه اظهار نظر سردار سلیمانی در جلسات با رهبری چگونه بود؟
میدان و دیپلماسی در عملکرد سردار سلیمانی
توضیح ویدیو
*سردار از عنصر دیپلماسی و سیاست استفاده میکرد تا اهداف نظامی با کمترین هزینه محقق شوند
*بحران سوریه از راههای سیاسی قابل حل نبود
*ماجرای جالب عقب نشینی داعش با ضمانت سردار سلیمانی
*مذاکرات محرمانه با امریکا در عمان که قفل شد پیش سردار رفتم
*اول سیاستمدار و دیپلمات بود و اگر مشکل با دیپلماسی حل می شد دنبال فاز نظامی نمی رفت
فرمانده شهید سپاه قدس تک روی می کرد ؟
توضیح ویدیو
*روش انتخاب سفرا در کشورهای بحرانی منطقه
*سردار سلیمانی رفیق زمان سختی مسئولین فعلی عراق بود
*سردار نفوذ معنوی در عراق داشت و قابل مقایسه با یک وزیرخارجه در
ایران نبود
*آیت الله سیستانی شهید سلیمانی را دوست داشت و معتمدش بود
*خطر میکرد تا خون از دماغ بی گناهی ریخته نشود
*یک شب زنگ زد و گفت فردا 48 ایرانی در سوریه اعدام می شوند
مشروح مصاحبه آخرین خبر با دکتر صالحی
سابقه همکاری و آشنایی و دوستی شما با سردار سلیمانی از کجا شروع شد ؟
بسم الله الرحمن الرحیم . ابتدا تشکر میکنم که این فرصت را ایجاد کردید تا در مورد سردار بزرگ ، فاتح قلبها ، چند کلامی صحبت داشته باشیم .
سابقه آشنایی از نزدیک بنده با ایشان به سال 1389 بر می گردد که من به وزارت خارجه رفتم و به اعتبار این مسئولیت و به دلیل نیاز به هماهنگی که عموما بین وزارت خارجه و نیروی قدس صورت می گرفت در برخی امور از نزدیک با هم آشنا شدیم و حداقل هفته ای یک بار جلسه داشتیم تا اینکه به مسائل منطقه برخوردیم که باعث شد تا روابط ما عمیق تر شود و تعداد دفعاتی که با هم نشست و برخاست داشتیم افزایش یافت.
حضور شما در وزارت خارجه تقریبا با تحولات منطقه همزمان شد . اتفاقا جلوه سردار سلیمانی برای مردم نیز از زمانی بود که بحثهای منطقه بیشتر داغ شد. ایشان در این فضا چه نقشی داشت؟
من آذر89 به عنوان سرپرست وارد وزارت خارجه شدم و بهمن به عنوان وزیر رای اعتماد مجلس را گرفتم. زمانی که من وارد وزارت شدم هنوز اتفاق چندانی در منطقه رخ نداده بود و اولین اتفاق در تونس رخ داد که منجر به خروج زین العابدین بن علی از این کشور شد بعد از آن به لیبی و سپس به مصر و به تشدید اعتراض مردمی در بحرین نیز کشیده شد. در آخر هم به سوریه رسید یعنی سوریه کشور آخری بود که درگیر شد. اتفاق در تونس کاملا خودجوش و مردمی بود ولی وقتی از تونس عبور کرد آرام آرام صبغه این اعتراضات مردمی عوض می شد یعنی بیشتر به حضور و نفوذ بازیگران خارجی افزوده می شد. به سوریه که رسید نقش نیروهای خارجی بسیار بیشتر شد. چون سوریه با لیبی ، مصر و تونس فرق می کرد و طبق شاخصهای توسعه سازمان ملل، سوریه یکی از کشورهای پیشتاز عربی در حرکت رو به رشد به شمار می رفت. حتی سوریه روابط خیلی خوبی هم با ترکیه داشت به گونه ای که هر یک ماه هیات دولت مشترک بین دو کشور تشکیل می شد و رفت و آمد خانوادگی بین بشار اسد و اردوغان وجود داشت. وقتی قضایا به سوریه رسید نمی خواهم بگویم اعتراضات مردمی رنگی نداشت اما به وزن اعتراضات مردمی در لیبی و جاهای دیگر نبود، نفوذ خارجی وزن بسیار بیشتری داشت. قبل از ورود من به وزارت خارجه اتفاقی نیفتاده بود و حتی برخی تحلیل گران خارجی حضورم در وزارت خارجه را بر این اساس تحلیل می کردند که قرار است بنده بیایم و پرونده هسته ای را سروسامان بدهم در صورتی که اینگونه نبود و رییس جمهور وقت تصمیم گرفته بود که مسئولیت وزارت امور خارجه را عهده دار شوم. بعد از حضور من در وزارت خارجه این اعتراضات رخ داد و یکی از بزرگان که خدمتشان رسیدم به شوخی گفتند "خوش قدم بودی" . با زیاد شدن این اتفاقات لاجرم ملاقاتهای ما با سردار سلیمانی نیز بیشتر شد و باید چاره سازی ها و پیش بینی های لازمی را انجام می دادیم . وزارت خارجه نمی توانست به تنهایی این موضوعات پیچیده بین المللی را حل و فصل یا راهبری کند برای همین هم هفته ای دو یا سه بار در وزارت خارجه یا شورای عالی امنیت ملی یا دبیرخانه شورا جلسه داشتیم . در دبیرخانه در زمان دکتر جلیلی جلسات متعددی داشتیم و خاطرم هست سردار سلامی که الان فرمانده سپاه هستند و آن موقع جانشین بودند در این جلسات شرکت می کردند و نظرات خیلی خوبی هم می دادند. در آن جلسات از بخشهای مختلف حضور داشتند و هماهنگی های لازم را انجام می دادیم و مسئولیت هر بخش مشخص می شد. این اتفاقات منطقه اگر ما بی توجه بودیم قطعا آثاری روی امنیت ملی کشور داشت و ما قبل از اینکه آثارش متوجه کشور شود باید پیش بینی لازم را می کردیم و آن زمان روابطمان با سردار سلیمانی خیلی نزدیک شده بود.
یک بحث به ویژه در ابتدای بحران سوریه این بود که آیا نمی شد این بحران را به گونه ای مدیریت کرد که به سمت جنگ داخلی نرود چون در مورد سردار سلیمانی گفته می شود که انسان رقیق القلبی بوده و خیلی اهل خون ریزی به عنوان یک نظامی نبوده است. به قول برخی فرمانده صلح بوده تا فرمانده جنگ. آیا ایشان تلاش کرد که از ابتدای کار، درگیری نظامی شکل نگیرد و دولت سوریه طوری مدیریت کند که داستان به این وضعیت نرسد؟
سردار سلیمانی یک ویژگی که داشت واقعا انسانی بسیار آرام بود. مصداق کلام معصوم است که " مسلمان یک انسان باهوش و با کیاست است و ساده لوح نیست ناراحتی اش در دل اوست و بشارتش در چهره اوست ". هر وقت سردار سلیمانی را می دیدم آرامش در صورت او بود و ناراحتی هایش را نشان نمی داد. سردار سلیمانی ذاتا یک انسان بخشنده بود یعنی شادکامی خودش را از گرفتن منافع از دیگران به دست نمی آورد بلکه از بخشندگی خودش به دست می آورد. وقتی که مسائل در لیبی اتفاق افتاد، این کشور به هم ریخت و در این برهه با مشورتی که با سردار داشتم قرار شد که به لیبی سفر کنم. این سفر در زمانی بود که تازه قذافی رفته بود و هنوز دود درگیری ها وجود داشت. در لیبی دیدم دوستان ما در نیروی قدس، به خاطر اینکه تعدادی از انقلابیون لیبی زخمی شده بودند سریعا امکانات ساخت پروتز برای دادن خدمات به انقلابیون آنجا با کمک هلال احمر ایجاد کرده بودند. این نشان از همان دلسوزی است که سردار سلیمانی برای مردم داشت . ما در تعیین سفیر برای لیبی و تونس هم هماهنگی می کردیم چون به خاطر شرایط خاص آنجا سفیر خاصی هم می خواست یعنی باید هم دیپلمات بود و هم از پشتوانه میدانی برخوردار بود. سفرای آنجا را با همفکری سردار سلیمانی انتخاب کردیم که آقای جبلی رییس فعلی صدا و سیما، سفیر ما در تونس شد و آقای دکتر اکبری هم سفیر ما در لیبی شدند. وقتی تحولات به مصر رسید آن زمان روابط ما قطع و در سطح حافظ منافع بود و همچنان هست. هم وزارت خارجه فعالانه برخورد کرد و هم سپاه قدس . وقتی صحبت از سپاه قدس می شود همه فکر میکنند فقط یک نیروی نظامی است در حالی که یک نیروی فرهنگی ، کمک رسان و ... است و اینها مغفول مانده ، در واقع نیروی قدس بخشی نظامی دارد ولی بخش عمده آن فرهنگی و کمکهای انسان دوستانه است. ما با اعتراضات مردم مصر همراه بودیم و با فرهیختگانشان در تماس بودیم اما حضور نظامی که نداشتیم. حضور ما در تونس و لیبی و مصر صرفاً فرهنگی و انسان دوستانه بود نه با توپ و تانک. البته در سوریه بخشی از جنبه های نظامی نیروی قدس نمایان شد. در سوریه اعتراضات، کاملا مورد سواستفاده برخی کشورهای منطقه و خارج از منطقه قرار گرفت. برای همین به عنوان یک تحلیلگر می گویم که واقعا قضایای سوریه فرق می کند نه اینکه در سوریه اعتراضات مردمی نبود اما وزن این اعتراضات نسبت به نفوذ و توطئه ای که در سوریه وجود داشت خیلی کمتر بود. اینجا دولت سوریه از
ایران کمک خواست و به عنوان یک رویه بین المللی جمهوری اسلامی
ایران به کمک سوریه رفت همانطور که سوریه در جنگ تحمیلی صدام علیه
ایران کمکهای فراوانی به ما کرد. جمهوری اسلامی با مستشاری به کمک سوریه رفت و باعث شد سوریه پابرجا بماند. این هم به جهت پایمردی مردم سوریه در حمایت از دولتشان است و هم کمک و یاری
ایران به سوریه به خصوص در ماهها و سالهای اولیه بحران بود البته روسها هم به توصیه سردار سلیمانی بعداً وارد میدان شدند اما در ابتدای کار فقط
ایران بود. جمهوری اسلامی توانست از سقوط دولتی که یک عنصر مهم در محور مقاومت بود جلوگیری کند و الان همه ان کشورهایی که مخالف دولت مستقر در سوریه بودند یکی یکی به سوریه برمی گردند و عذرخواهی می کنند. اما اینکه در سوریه اشتباهی رخ نداده و میتوانستند بحران را در ابتدای کار کنترل کنند قابل بحث است. آن زمان توطئه قوی بود و افکار عمومی در برابر کوچکترین اعتراض مردمی ، این اعتراضات به تظاهرات تبدیل می شدند. من همان زمان با ولید معلم وزیرخارجه فقید سوریه صحبت کردم و گفتم اگر دولت سوریه با صبوری رفتار می کرد و شتابزده عمل نمی کرد شاید می توانستند بحران را تا حدودی مدیریت کنند که اینگونه نشود اما الان که فکر می کنم و قضایای افغانستان و داعش و کتابهای هیلاری کلینتون و حرفهای
ترامپ و ... را می بینم و می خوانم فکر می کنم شاید این تحلیل درستی نبود و هر چقدر سوریه تلاش میکرد تا اعتراضات را مهار کند باز این وزن توطئه آنقدر قوی بود که نمی توانست کاری کند و این برنامه از پیش تنظیم شده بود چون سوریه محور مقاومت بود و میخواستند این زنجیره محور مقاومت را قطع کنند. خب نشد و سردار سلیمانی با تیزهوشی و تیزبینی وارد سوریه شد و بسیار زحمت کشید. سردار بسیار صبور بود و خیلی چیزها در دل داشت که نمی توانست بیان کند. وقتی خصوصی صحبت می کردیم برخی حرفها را می زد. هر کسی در داخل کشور توقعی از او داشت و در شرایطی گیر کرده بود و به خصوص در موضوع سوریه عده ای می گفتند چرا به سوریه می رویم؟ و برخی می گفتند حتما باید به سوریه برویم. کمک مالی می خواست ولی متاسفانه به راحتی تامین نمی شد و در یک شرایط بسیار سختی قرار داشت. پشتوانه عمده سردار سلیمانی مقام معظم رهبری بود و اگر حمایت و تشویق ایشان وجود نداشت، سردار خیلی مشکل پیدا می کرد.
در ابتدای کار مخالفتهای زیادی در داخل
ایران با این سیاست بود . چطور سردار توانست داخل را راضی کند؟
بله حتی تحلیلهای ما و گزارشهای سردار به یک وضعی می رسید که بسیار ناامید کننده بود و همه نگران می شدند که ورق برگردد ولی ایشان با ایمان راسخی که داشت ناامیدی را به خود راه نمی داد. تحلیل می کرد که شرایط سخت است، تحلیل می کرد که اگر واقعا پشتوانه لازم نباشد با مشکل روبرو می شویم، اما همچنان با امید جلو می رفت. من سردار را ناامید ندیدم اما گله مند در برخی ایستگاههای زمانی این سیر تحولی بود.
گلایه مند نسبت به داخل کشور؟
بله داخل را عرض می کنم حالا مسائل مختلف بود. در داخل که می خواهید این گونه موضوعات را پیش ببرید به این آسانی نیست. شما باید اجماع ایجاد کنید و این اجماع ایجاد کردن آسان نیست. نه فقط اجماع سیاسی نیاز دارید بلکه مسائل مالی نیز خود موضوعی جدی بود . داستان خیلی پیچیده است و سردار سلیمانی به خاطر صبری که داشت و به خاطر خدا باوری که داشت کار را جلو می برد. سردار سلیمانی توکل بالایی داشت و هیچ وقت ناامید نمی شد اما گله مند بود و گلایه می کرد.
شما جایی گفتید ایشان یک استراتژیست بود. این را توضیح بدهید و اینکه چگونه توانست فضای داخل را تغییر دهد؟
سردار سلیمانی به اعتبار اینکه یک عنصر صرف نظامی نبود و ابعاد مختلف یک انسان فرهیخته را در خودش جا داده بود کار را جلو می برد. با اینکه یک انسان با تجربه نظامی بود در ضمن اهل اندیشه و تفکر هم بود و ذات سیاسی داشت. سردار سلیمانی یک سیاستمدار فرهنگ دوست بود. او دو بال داشت یک بال نظامی گری و یک بال دیگر که همه خصایص دیگرش بود. با این دوبال اوج گرفت و اگر فقط یک بال داشت یعنی فقط نظامی بود موفق نمی شد ضمن اینکه خداوند هم چهره کاریزماتیکی به او داده بود یعنی وقتی با او جلسه داشتی ناخودآگاه احساس آرامش می کردی و خسته نمی شدی. چهره نجیب و با حیایی داشت. او نه فقط دلسوز ملت خودش بود که دلسوز امت مسلمان و دلسوز انسانیت هم بود.
در بعد سیاسی ایشان سوالی که پیش می آید این است که چقدر ایشان نگاه جناحی سیاسی در داخل کشور داشت؟ برخی شاید فکر کنند یه یک جناح سیاسی در داخل نزدیک بود اما بعد از شکست دادن داعش نامه تشکرآمیز به آقای روحانی می نویسد یا آن پیام را برای آقای
ظریف می فرستد و از طرف دیگر در حوزه برجام صحبتهایی داشتند از جمله مخالفت با برجام دو و سه. برداشت شما چیست؟
برداشت من این است که ایشان در قالب حزب نمی گنجید و خود را در قالب حزب قرار نمی داد.
حتی در دوره هایی صحبت می شد که ایشان نامزد ریاست جمهور شود.
بله ، از این حرفها وجود داشت اما ایشان اصلا در این وادی نبود یعنی اینکه بخواهد در مسیر ریاست جمهوری سیر کند در شاکله ذهنی اش نبود. در غالب حزب و حزب بازی هم خودش را قرار نداد. تنها چیزی که سردار عمیقا به آن اعتقاد داشت پیروی از مقام معظم رهبری بود و به آن اعتقاد راسخ داشت. در جلساتی هم که در دوره وزارت خارجه توفیق داشتیم خدمت رهبری برسیم و سردار هم حضور داشت این را می شد به عینه دید. سردار خیلی راحت نظر می داد و بحث می کرد اما بعد از اینکه رهبری تصمیمی میگرفتند ایشان آن را به عنوان فصل الخطاب می پذیرفت. قبل از آن نظرش را با صراحت ارائه می کرد و آزادانه حرف می زد. انسان آزاده ای بود یعنی نمی آمد طوری حرف بزند که مطابق میل مسئول بالاتر باشد. رهبری هم علاقه ویژه ای به ایشان داشتند یعنی یک اعتماد و وثوق خاصی به سردار سلیمانی داشتند و اگر سردار چیزی از ایشان می خواستند رهبری سعی میکردند نظر ایشان تامین شود.
برخی گفتند سردار سلیمانی در موضوعات منطقه ای و ارتباطاتی که با رهبران منطقه می گرفتند متبحر بودند. آیا شما به عنوان یک دیپلمات می توانید سردار سلیمانی را در کنار نظامی بودنش یک دیپلمات هم بدانید؟
واقعا اینطور بود. من اگر بخواهم سردار سلیمانی را توصیف کنم اول ایشان را سیاستمدار و دولتمرد می دانم و بعد یک نظامی، یعنی نظامی گری عنصری بود که در جهت پیش بردن وجه اصلی ایشان که سیاستمدار بود به کار می رفت. پس درجه اول سیاستمداری ایشان است و درجه دوم نظامی بودن سردار سلیمانی.
وقتی می گویید سیاستدار و نظامی، اینها متفاوت هستند. نظامی ها دنبال رسیدن به یک پیروزی تا انتها هستند ولی یک دیپلمات حاضر است فتح کامل نباشد اما پیروزی دیپلماتیک به دست آید. آیا سردار چنین روحیه ای داشت؟
سردار سلیمانی فرمانده نظامی ای بود که از عنصر دیپلماسی و سیاست به نحو احسن استفاده می کرد تا اهداف نظامی را با حداقل هزینه پیش ببرد. به عبارتی سردار سلیمانی شخصیتی کلان نگر بود نه جزئی نگر.
ما در دیپلماسی می گوییم وقتی دیپلماتها شکست می خورند جنگ شروع می شود. ایشان چقدر این را قبول داشت که ابتدا بگذارد کار دیپلماسی جلو برود و اگر نشد در بدترین حالت کار نظامی شروع شود. ایشان چنین روحیه ای داشت؟
این وضعیت برای من و سردار سلیمانی پیش نیامد که بگویم مثلا یک دیپلمات به آخر برسد تا ببینیم چه می شود. ما افتادیم در بحران یعنی بحران سوریه اینطور نبود که بگوییم سیاسیون بروند و حل کنند. درگیری نظامی با سلاح نیمه سنگین و سنگین شروع شده بود و اینجا دیگر دیپلماسی و مسائل سیاسی خیلی موثر نیست. بحرانهایی که در منطقه اتفاق افتاد و سردار ورود کرد از این نوع بودند با همه اینها همین داعش اگر می خواست نیروهایش جابجا شوند می گفتند اگر ضمانت سردار سلیمانی باشد ما حاضریم نیروهای خود را از منطقه ای به منطقه دیگر ببریم. این خیلی مهم است. این شخص به قول عربها غدار نبود که از پشت خنجر بزند و جوانمرد بود. حتی دشمن هم این را می دانست و خیلی جالب است.
در مورد مذاکرات هسته ای هم با ایشان صحبتی داشتید؟
من آن زمان که وزارت خارجه بودم و مذاکرات محرمانه را با
آمریکا در عمان پیش می بردیم با مشکلاتی در داخل روبرو بودم. یک بار رفتم پیش سردار سلیمانی و مکتوبات و گزارشاتی که داشتیم را ارائه کردم و گفتم شما بیایید در میدان و کمک کنید که دوستان اینقدر اذیت نکنند. این مال زمانی بود که وزارت خارجه بودم. گفت من تلاش می کنم البته اواخر کار ما بود و نرسید ولی موافق و همراه بود که مسائل حل شود. او اول سیاستمدار بود و اگر می شد گره ای را با سیاست حل کند باز میکرد و اگر امکان نداشت وارد فاز نظامی می شد. در برجام دیگر من متولی نبودم و یکی از اعضای مذاکره کننده در حوزه فنی بودم فقط یکی دوبار از من خواست تا صحبتی داشته باشم از جمله 7-8ماه قبل از شهادت از من خواست تا برای فرماندهان نیروی قدس سخنرانی کنم که رفتم و سخنرانی کردم.
چه در برجام و بعد از آن یکی از بحثهایی که طرف مقابل مطرح می کرد بحثهای موشکی و منطقه ای ما بود. حداقل در حوزه منطقه ای سردار سلیمانی محور فعالیتها و تصمیمات بود. ایشان چه نظری داشت؟
سردار شخصیتی بود که اگر کاری به وزارت خارجه ارتباط داشت قطعا با وزارت خارجه هماهنگ می کرد. مثلا سفیرمان در عراق را بالاخره باید وزارت خارجه انتخاب کند اما ایشان با وزارت خارجه هماهنگ بود. مثلا در لیبی ما هماهنگ کردیم برای انتخاب سفیر. فکر میکردیم، بررسی می کردیم اما در هماهنگی کامل سفیر انتخاب می شد. درست هم بود چون در برخی کشورها وضعیت طوری نیست که فقط یک دیپلمات برود و باید ویژگی های دیگری هم داشته باشد.
یعنی اهل موازی کاری و تک روی نبود ؟
اصلا اینطور نبود. کاملا رعایت می کرد. حتما اگر چیزی بود که باید چند بخش در موردش نظر می دادند به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی می آورد و چکش کاری می شد و به شورای عالی میرفت و بعد برای اجرا استفاده می کرد. البته سردار سلیمانی یک ویژگی داشت که به خاطر حضورش در میدان، اغلب کسانی که در عراق بعد از سقوط صدام مسئولیت گرفتند قبلا با سردار رفاقت داشتند و تماس داشتند و لذا بخشی از موفقیتهای سردار در عراق به خاطر شناخت قبلی این افراد و اعتماد متقابلی بود که ایجاد شده بود. اینها دوست زمان سختی ها بودند و به سردار اعتماد داشتند تا کسی به عنوان وزیرخارجه بیاید که خیلی آشنا با آنها نباشد. نباید انتظار داشته باشیم روابط شهید سلیمانی با آنها مثل روابط وزیرخارجه با انها باشد. او یک نفوذ معنوی در عراق داشت و این جدا از نفوذ کاری بود یعنی قبولش داشتند. من یک بار به اتفاق سفیرمان در عراق خدمت حضرت آیت الله العظمی سیستانی رسیدیم و آنجا متوجه شدم که ایشان اعتماد و علاقه وافری به سردار سلیمانی داشتند. مسلمان اگر میخواهد پیش برود باید بر دلها حکومت کند و سردار سلیمانی بر دلها حکومت می کرد. سردار کارش با عشق بود و برای خدا کار میکرد. نمیخواست خونی از دماغ بی گناهی ریخته شود، حتی خطر می کرد تا خونی از دماغ بیگناهی ریخته نشود و برای همین است که ویژه است. شما در تشییع پیکر او دیدید که اقشار مختلف با ظواهر گوناگون آمده بودند برای اینکه خداوند می فرماید کسی که کار نیک انجام می دهد خدا محبتش را در دل انسانها قرار می دهد و خدا محبت سردار را در دل مردم قرار داده بود. ما هر چه در زمان جلو برویم بیشتر ارزش سردار مشخص می شود. هنوز غرب اسناد مربوط به شیطنتها و توطئه های خود را در منطقه افشا نکرده است. بعدا چرایی و چگونگی شهادت سردار روشن خواهد شد. سردار شخصیت ویژه ای بود و با تاسی به کلام پروردگار با اولیای الهی محشور خواهد بود.
برای سوال آخر آیا خاطره دو نفره ای از سردار دارید که جالب باشد؟
برخی چیزها را قبلا گفته ام اما سردار هر وقت عشقش می کشید به من زنگ می زد مثلا ناگهان زنگ میزد و می گفت تعدادی از مصر آمده اند و شما دو ساعت دیگه بیایید و برای اینها سخنرانی کنید. می گفتم سخنرانی به این راحتی نیست همینطوری که نمی شود یا زنگ می زد حالا روحانیون مصر آمده اند و شما بیا. یعنی بی تکلف بود. یک روز نزدیک غروب بود و خانه آمده بودم و خیلی هم خسته بودم، زنگ زد گفت آقای صالحی فردا 48نفر ایرانی را می خواهند اعدام کنند در سوریه، ببین چه کاری می توانید بکنید. که بحمداله با عنایت پروردگار و با تدبیر صورت گرفته موضوع به سلامتی و خوبی حل شد.
خیلی متشکر از وقتی که در اختیار مخاطبان آخرین خبر قرار دادید.